Page 15 - IFM 4 2012 - Całość
Basic HTML Version
Inżynier i Fizyk Medyczny 4/2012 vol. 1
artykuł
/
article
kontrola jakości
/
quality control
153
Wstęp
Na pierwszy rzut oka wszystko w tym temacie wyda-
je się być jasne – jest odpowiedni zapis w dyrektywie
MED (97/43/EUROATOM) znajdujący odbicie w usta-
wie z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe i roz-
porządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie warunków
bezpiecznego stosowania promieniowania jonizujące-
go dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej (od
grudnia 2002 r. dwukrotnie nowelizowanym; ostatnia
wersja z 18 lutego 2011 r.), z którego m.in. wynika
obowiązek wykonywania audytów klinicznych w pla-
cówkach stosujących promieniowanie jonizujące do
badania i leczenia ludzi. Zapis ten jednak okazał się nie-
wystarczający, skoro w Unii Europejskiej uznano za po-
trzebne opracowanie dokumentu
Radiation Protection
159, Guidelines on clinical audit
, wydanego w październi-
ku 2009 r. (12 lat po ukazaniu się dyrektywy MED).
Kilka faktów
Powagę sytuacji pozwala rozpoznać uważna lektu-
ra materiałów z sympozjum w Tampere z września
2008 r. Podsumowanie funkcjonowania audytów
klinicznych w UE w obszarze stosowania promienio-
wania jonizującego wyrażono w słowach:
*Clinical audits are mainly occasional. Clinical audits
are carried out more regularly in Finland, France, Ger-
many, Lithuania, Poland, Slovakia, Slovenia, UK and
Switzerland. In some cases regular clinical audits are
only internal (Spain, UK).
Dlaczego zatem, pomimo
pozornej dobrej kondycji, audyty kliniczne w obsza-
rze stosowania promieniowania jonizującego do ba-
dań i leczenia ludzi są niewystarczające? Analizując
doniesienia sympozjum, można by wyciągnąć wnio-
sek, że sytuacja w dziedzinie audytów klinicznych
w Polsce jest podobnie zaawansowana jak w Niem-
czech. Tymczasem, o ile Niemcy ustanowili struk-
tury organizacyjne w tej dziedzinie w końcu lat 80.
ubiegłego wieku, powołując przy Krajowych Izbach
Lekarskich komórki (
Aerztliche Stellen fuer RoeV
) zaj-
mujące się doradztwem w dziedzinie poprawy jako-
ści i zmniejszenia dawki w oparciu o działania będą-
ce formą audytu zbliżonego do audytu klinicznego,
o tyle w Polsce sytuacja była zupełnie inna. Dopiero
w lutym 2009 r. (pół roku po wspominanym semi-
narium w Tampere) powołano trzy komisje ds. pro-
cedur wzorcowych i klinicznych audytów zewnętrz-
nych (o których mówi ustawa Prawo atomowe
z 2000 r.). Jedna z nich działa w zakresie radiologii
i diagnostyki obrazowej oraz radiologii zabiegowej,
pozostałe w radioterapii i medycynie nuklearnej.
W Polsce jednak w zakresie audytów klinicznych ze-
wnętrznych do dziś nie są zatwierdzone struktury
organizacyjne i sposób finansowania tego przedsię-
wzięcia. Co prawda ustawa Prawo atomowe w art.
33g.p.14 stanowi:
Komisje (ds. procedur wzorcowych
i audytów klinicznych zewnętrznych – dopisek autora)
przeprowadzają nie rzadziej, niż co 4 lata audyt klinicz-
ny zewnętrzny obejmujący przegląd poprawności sto-
sowanych procedur w zakresie udzielanych świadczeń
oraz kwalifikacje personelu, w tym również w zakresie
określonym w art. 33i, a także w zakresie wyposażenia
w aparaturę, warunków lokalowych i systemu zarzą-
Audyty kliniczne w jednostkach
stosujących promieniowanie
jonizujące w celach medycznych
Jerzy Kuźnicki
Łódzki Ośrodek Szkoleniowo-Konsultacyjny „Łoś” sp. z o.o., ul. Lecznicza 6, 93-173 Łódź,
tel. +48 515 044 203, e-mail:
mgr inż. Jerzy Kuźnicki
Sekretarz Komisji ds. Procedur Wzorcowych i Audytów Klinicznych Zewnętrznych w Radiologii i Diagnostyce obrazowej
i Radiologii Zabiegowej, współautor dokumentu pt. „Założenia do audytów klinicznych w radiologii i diagnostyce obrazowej
i radiologii zabiegowej”
* Audyty kliniczne są zazwyczaj
pomijane. Bardziej regularnie
przeprowadza się je w: Finlandii,
Francji, Niemczech, na Litwie,
w Polsce, Słowacji, Słowenii,
Wielkiej Brytanii i Szwajcarii.
W niektórych przypadkach
regularne audyty kliniczne są
wyłącznie wewnętrzne
(Hiszpania, Wielka Brytania).
