Inżynier i Fizyk Medyczny 4/2016 vol. 5
185
radiologia
/
radiology
artykuł naukowy
/
scientific paper
STRESZCZENIE
W
stęp:
Właściwe oznaczenie strony pacjenta na radiogra-
mie stanowi istotny aspekt wykonania zdjęcia rentge-
nowskiego, umożliwiający prawidłową identyfikację i ocenę
badanych struktur. Nieprawidłowa lateralizacja uznawana jest
za błąd jakościowy mogący skutkować niewłaściwym postępo-
waniem terapeutycznym.
Cel:
Celem badań była analiza prawidłowości stosowania latera-
lizacji w rentgenodiagnostyce klasycznej.
Materiał i metody:
Wykonano analizę 338 kolejnych radio-
gramów zrealizowanych w technice cyfrowej. Zdjęcia rentge-
nowskie wykonano w Zakładzie Radiologii Uniwersyteckiego
Szpitala Klinicznego w Białymstoku, za pomocą aparatów sta-
cjonarnych Axiom Aristos Siemens (grupa I, n = 177) i Ysio Sie-
mens (grupa II, n = 153) oraz przewoźnego Philips Practix 33
(grupa III, n = 8). Analizę przeprowadzono pod kątem częstości
i prawidłowości stosowania markerów strony badanej (prawa/
lewa) z materiału pochłaniającego promieniowanie w dwóch
zespołach techników elektroradiologii. Do wykonania obliczeń
wykorzystano MS Excel 2010 i pakiet Statistica 12.0 (test U Man-
na-Whitneya; p < 0,05).
Wyniki:
Porównywane zespoły techników różniły się stosowa-
niem prawidłowej lateralizacji wykonywanych radiogramów.
Najczęściej brak oznaczenia strony badanej dotyczył grupy
I (n = 38; 21% vs. n = 8; 5%). Znacznie częściej nie stosowano
oznaczania strony badanej zdjęć rentgenowskich w projekcjach
bocznych (p = 0,01). W obu zespołach techników dominowało
użycie oznaczenia
post-processing
. Oznaczanie radiogramów
metodą
pre-processing
za pomocą znacznika z materiału pochła-
niającego promieniowanie stosowane było w obu zespołach
z podobną częstotliwością (n = 13; 9% vs. n = 16; 10%). Pozycja
markera wykonanego z materiału pochłaniającego była przyczy-
ną powiększenia pola kolimacji w przypadku 2 radiogramów, wy-
konanych przez techników zespołu I.
Wnioski:
W obu zespołach techników elektroradiologii wyko-
nywane były radiogramy bez stosowania oznaczenia strony pa-
cjenta. Analiza lateralizacji powinna być elementem oceny zdjęć
odrzuconych w celu zaplanowania skutecznych działań eliminu-
jących niewłaściwe postępowanie diagnostyczne.
Słowa kluczowe:
lateralizacja, znacznik, strona badana, rentge-
nodiagnostyka konwencjonalna, zdjęcie rentgenowskie
ABSTRACT
I
ntroduction:
The proper indication of anatomical side of the
patient on a radiograph allows for the correct identification
and evaluation of examined region. Deficiency or wrong mark
of the side is regarded as the quality mistake which may results
in improper therapeutic proceedings.
Aim of the study:
The purpose of the research was the
analysis of the correctness of side markers application in
rentgenodiagnostics.
Material and methods:
Retrospective analysis was performed
on 338 next radiograms (1.10-5.10.2015). Digital X-ray images
were made in Department of Radiology, University Hospital in
Bialystok, with AxiomAristos Siemens (group I, n = 177), Ysio Sie-
mens (group II, n = 153) and mobile Philips Practix 33 (group III,
n = 8). The analysis was made regarding the frequency, as well
as correctness of applied markers (right/left side) from radi-
opaque material, gathered by two teams of radiographers. MS
Excel 2010 and Statistica 12.0 (Manna-Whitney U test; p < 0,05),
were used to the analysis.
Results:
There were differences in correct application of ana-
tomical markers on the radiographs, in both teams of radiog-
raphers. The most frequently absence of sides marker was ob-
served in I group (n = 38; 21% vs. n = 8; 5%). More commonly
absence of marker was found during examination in lateral views
(p = 0,01). Both teams presented usually the post-processing ap-
plication. Indication of the radiographs by pre-processing meth-
od with use of radiopaque material, was applied in both teams
with comparable frequency (n = 13; 9% vs. n = 16; 10%). The
position of anatomical marker, made of radiopaque material,
was the purpose of increasing field size in case of 2 radiographs.
Those images were made by first group of radiographers.
Conclusions:
There were radiographs acquired without applica-
tion of anatomical side markers in both teams of radiographers.
The analysis of applied anatomical side markers should be the
element of evaluation of rejected radiographs to avoid improp-
er medical procedures.
Key words:
laterality, anatomical markers, side markers, con-
ventional radiography, radiograph
otrzymano / received:
14.07.2016
poprawiono / corrected:
26.08.2016
zaakceptowano / accepted:
31.08.2016
Czy zawsze stosuje się
oznaczenie strony badanej
w rentgenodiagnostyce klasycznej?
Are the markers of anatomical side
always used in radiography?
Patryk Sulmiński
1
, Kacper Polak
1
, Piotr Nowak
1
, Ewa Pasieka
2
1
Studenckie Koło Naukowe „Radioaktywni”, Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku,
ul. M. Skłodowskiej-Curie 24a, 15-276 Białystok, tel. tel. +48 85 831 82 18 , e-mail:
2
Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. M. Skłodowskiej-Curie 24a, 15-276 Białystok
