Inżynier i Fizyk Medyczny 2/2017 vol. 6
111
radioterapia
/
radiotherapy
artykuł naukowy
/
scientific paper
Rys. 14
Zakres kątów od 30° do 60°, a = 5.0 cm, czyli pole szerokości 10 cm
Źródło: materiały własne.
Pomiarów dokonano, używając różnej grubości płyt położo-
nych na matrycy.
Kryteria doboru parametrów modelu
Należy unikać sytuacji, w których wiodącą rolę mają te zjawiska,
których model nie uwzględnia. Należy zatem omijać kąty bliskie
90° oraz 270°, wówczas matryca rejestruje sygnał, którego mo-
del nie jest w stanie przewidzieć.
akceleratora na podstawie punktów z obszaru środka wykresu,
należy dobrać możliwie szerokie pole promieniowania.
Użycie symulacji w celu określenia
szerokości pola promieniowania
Wybór parametrów
Zmierzono szerokość pola promieniowania ustawionego jako
10 cm dla energii fotonowej 6 MV na dwóch akceleratorach Sy-
nergy firmy Elekta (Synergy3 oraz Synergy2).
Do przetestowania wybrano model, w którym głowica obra-
ca się w zakresie trzydziestu stopni od 30° do 60°. Parametr tła
określono na podstawie wcześniej przeprowadzonych pomia-
rów matrycą dla energii 6 MV. Wynosi on 0.015.
Matryca leży bezpośrednio na stole. Na matrycy umieszczono
3,2 cm płyt PMMA co daje 3,5 cm warstwy buildup od góry oraz
tyle samo od dołu.
Po dokonaniu pomiaru, prawa krawędź profilu określa poło-
żenie prawej krawędzi pola, które profil kreuje.
Lewa krawędź nie jest brana pod uwagę ze względu na to, że
sygnał, który rejestruje, jest osłabiony przez grubszą warstwę
płyt PMMA niż prawa krawędź. Większy wpływ na sygnał będzie
miała także wielkość komór jonizacyjnych oraz fakt wzajemnego
przysłaniania się komór.
Pod uwagę wzięto wartość odpowiadającą 50% wysokości
profilu w jego osi centralnej. Taki parametr nie będzie obciążony
błędem generowanym przez model w okolicach „górnych” oraz
„dolnych” półcieni. Szerokość ową mierzono od zera. Zestaw kil-
ku teoretycznych profili dla różnych szerokości pola promienio-
wania przedstawiony jest na rysunku 16.
Rys. 15
Obszary profilu, na podstawie których możliwe jest określenie parametrów
akceleratora
Pionowe linie reprezentują położenie komór. Wyodrębniono następujące obszary:
A – zbyt blisko krawędzi matrycy; B – obszary, w których przeważa wpływ półcienia;
C – zbyt mała ilość punktów pomiarowych (tylko jeden); D oraz E – obszary, na pod-
stawie których można określać parametry akceleratora.
Źródło: materiały własne.
Część profilu otrzymanego w wyniku symulacji nie będzie
zgodna z rzeczywistością. Należy zatem starać się zarejestrować
możliwie jak najwięcej punktów, które na wykresie teoretycznym
obarczone będą małym błędem. Tym samym nie można brać pod
uwagę obszarów półcieni, a także skrajnych obszarów matrycy.
Punkty pomiarowe, na podstawie którychmożemy starać się okre-
ślić pewne parametry akceleratora, przedstawiono na rysunku 16.
Należy zatem tak dobrać parametry modelu, aby możliwie
dużo komór zbierało sygnał z okolic połowy wysokości wykre-
su – w tym celu należy ustawić możliwie duży zakres kątów.
Jeżeli zaistniałaby potrzeba określenia pewnych parametrów
Rys. 16
Teoretyczne profile, które posłużą do wyznaczenia szerokości pola promie-
niowania. Pozioma linia określa 50% dawki z osi centralnej
Źródło: materiały własne.
Szerokość profilu określono jako W50, analogicznie do FWHM
określającego całą szerokość w połowie wysokości.
Teoretyczną zależność szerokości od parametru a przed-
stawiono w tabeli 2. Wyliczenia wygenerowano na podstawie