vol. 6 2/2017 Inżynier i Fizyk Medyczny
102
artykuł
\
article
radioterapia
\
radiotherapy
„Bolus nie przylega” to bardzo powszechne stwierdzenie w Za-
kładach Radioterapii. Wosk, parafina, żel olejowy czy termopla-
styk tomateriały wykorzystywane do imitowania tkanki miękkiej
w celu poprawienia rozkładu dawki w zmianach zlokalizowanych
na powierzchni lub blisko powierzchni skóry. Ich efektywność
jest daleka od ideału ze względu na brak powtarzalności w uło-
żeniu i gromadzeniu powietrza pomiędzy bolusem i skórą. Obec-
ny standard w postaci bolusów żelowych i termoplastycznych
utrzymuje ten trend. Uzyskanie idealnej formy dostosowanej do
kształtu ciała kończy się na etapie planowania leczenia, a prze-
strzenie powietrzne zaburzające rozkład dawki na stałe wpisały
się w codzienną praktykę. Najnowsze techniki wykorzystujące
druk 3D nadają się do bardzo ograniczonego użycia, w związku
z wciąż zbyt długim czasem potrzebnym na ich przygotowanie
oraz sztywnością uzyskanego bolusa.
Głównym kryterium stawianym do tej pory przed bolusami
były gęstość zbliżona do wody oraz jednorodna grubość. Roz-
wój technik w radioterapii pozwalający na niemalże dowolne
kształtowanie rozkładu dawki wymusiły idealne dopasowanie
bolusa do powierzchni ciała. Stosowanie techniki IMRT i Rapi-
dArc wymusza ułożenie bolusa nie pod kilkoma kątami jak do
tej pory, lecz w zakresie powyżej 180
o
. Arkusze bolusa żelowego
nie sprawdzają się w tym celu, gdyż mimo dobrej elastyczności
właściwe przyleganie do powierzchni można uzyskać jedynie na
małej lub całkowicie płaskiej powierzchni. Praktyka weryfikuje
zalecenia wynikłe w trakcie planowania leczenia, przez co w nie-
których sytuacjach efekt leczenia może odbiegać od założeń.
Bolus termoplastyczny natomiast przywiera do skóry i po za-
stygnięciu pozostaje bardzo sztywny, przez co jego użycie bez-
pośrednio na powierzchnię ciała pacjenta jest mało skuteczne.
Bolus na życzenie
Piotr Wójcicki
Product Manager Zarys International Group,
bolus Exaskin w leczeniu raka piersi po mastektomii
bolus Exaskin w leczeniu mięska uda
bolus Exaskin w leczeniu raka piersi po tumorektomii
bolus Exaskin w leczeniu raka piersi po tumorektomii (CT)