vol. 4 3/2015 Inżynier i Fizyk Medyczny
162
diagnostyka
\
diagnostics
artykuł
\
article
Badanie pola widzenia (perymetria)
Pole widzenia określa zbiór punktów w przestrzeni postrzega-
nych jednocześnie przez dane oko. Prawidłowe pole widzenia każ-
dego oka rozciąga się do 85°-90° od strony skroniowej do 55°-60°
od nosa, 45°-55° od góry i 65°-70° od dołu. Perymetria jest metodą
badania pola widzenia przy pomocy specjalnego aparatu [11, 12].
Istnieją dwie podstawowe metody oceny pola widzenia: kinetycz-
na i statyczna. W obu badaniach pacjent siedzi przy aparacie zwa-
nym polomierzem i sygnalizuje za pomocą ręcznego przycisku
moment pojawienia się w jego polu widzenia punktu świetlnego.
Dokładna ocena pola widzenia wymaga dużej współpracy ze stro-
ny badanego. Pacjent musi przez cały czas badania patrzeć w je-
den punkt i skupiać uwagę, aby nie przeoczyć pojawiającego się
światła. Wynik badania perymetrycznego przedstawia się w for-
mie graficznej – w postaci map, w których ubytki w polu widzenia,
w zależności od ich nasilenia, zaznacza się w różnych odcieniach
szarości. Badanie pola widzenia wykonuje się przy podejrzeniu
chorób siatkówki i nerwu wzrokowego. Jest ono również pod-
stawowym testem diagnostycznym u osób chorujących na jaskrę.
Widzenie barw
Zdolnośćwidzenia barw jest funkcją czopków, wszczególności czop-
ków zgrupowanych w dołeczku środkowym oraz w jego otoczeniu.
Liczba czopków maleje w kierunku obwodu dna oka, gdzie prze-
ważają pręciki, receptory odpowiedzialne za czarno-białe widzenie
zmierzchowe. Najczęściej używanym testem są tablice pseudoizo-
chromatyczne, czyli tablice składające się również z kółek, które
w przypadku nieprawidłowego widzenia nie będą kontrastowe dla
czytającego [12]. Testy z tablicami mogą być wykonane szybko i są
wystarczająco wrażliwe do wykrywania osób z zaburzeniami widze-
nia barwnego, ale niewystarczające do klasyfikacji zaburzeń [13].
Kolorowe folie
Kolorowe folie służą do zmniejszania kontrastu czytanego tek-
stu przez zmianę koloru tła. Metoda kolorowych filtrów (H. Ir-
len) polega na stosowaniu kolorowych nakładek na tekst lub
barwionych szkieł okularów. Kolorowe folie ułatwiają czytanie,
przede wszystkim poprzez zmniejszenie kontrastu między bia-
łym papierem a czarnym drukiem. Kolorowe nakładki równowa-
żą także dopływ światła do oczu. Poprawiają znacząco wyrazi-
stość tekstu, zmniejszając męczliwość oczu. Badanie polega na
obserwacji pacjenta podczas czytania z kolejno nakładanymi na
tekst foliami w różnych kolorach.
Podsumowanie
Zaprezentowane badania są dowodem na to, jak ważna jest pra-
ca elektroradiologa w diagnostyce chorób oczu. Ścisła współ-
praca z lekarzem, wiedza i doświadczenie elektroradiologa oraz
odpowiednie postępowanie z pacjentem są ważne dla osią-
gnięcia pożądanych wyników badań, co w rezultacie umożliwi
podejmowanie właściwych decyzji terapeutycznych przez spe-
cjalistów.
Literatura
1.
G. Theodossiadis:
Optyczna koherentna tomografia Choroby siat-
kówki – jaskra,
Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2009.
2.
J.S. Wolffsohn:
Badanie obrazowe w okulistyce
, Górnicki Wydaw-
nictwo Medyczne, Wrocław 2013.
3.
J. Kałużny, A. Mierzejewski, S.A. Milewski, J.J. Kałużny:
Badanie
angiograficzne dna oka
, Volumed, Wrocław 1998.
4.
M. Wojtkowski, T. Bajraszewski, I. Gorczyńska, P. Targowski,
W. Wasilewski, C. Radzewicz, A. Kowalczyk:
Ophthalmic imaging
by Spectral Optical Coherence Tomography
, American Journal of
Ophthalmology, 138(3), 2004, 412-419.
5.
J.G. Fujimoto, C. Pitris, S.A. Boppart, M.E. Brezinski:
Optical
Coherence Tomography: An Emerging Technology for Biomedical
Imaging and Optical Biopsy
, Neoplasia, 2(1-2), 2000, 9-25.
6.
G.T. Mervyn, K. Anil, M. Sarim, F.A. Proudlock, E.C. Engle,
C. Andrews, W-M. Chan, T. Shery, I. Gottlob:
Structural Gra-
ding of Foveal Hypoplasia Using Spectral-Domain Optical Cohe-
rence Tomography: A Predictor of Visual Acuity?,
Ophthalmolo-
gy, 118(10), 2011, 1910, 2011.
7.
O. Palacz, W. Lubiński, K. Penkala:
Elektrofizjologiczna diagnosty-
ka kliniczna układu wzrokowego,
Oftal, Warszawa 2003.
8.
A. Hulewicz:
Badania elektrofizjologiczne w diagnozowaniu wy-
branych schorzeń narządu wzroku,
Inżynieria Biomedyczna –
Acta Bio-Optica et Informatica Medica, 17(1), 2011, 67-71.
9.
J.W. Berkow, R.W. Flower, D.H. Orth, J.S. Kelly:
Angiografia flu-
oresceinowa i indycjoninowa. Technika i interpretacja
, Górnicki
Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2004.
10.
A. Stankiewicz, M. Figurska, A. Kubicka-Trząska:
Diagnostyka
różnicowa chorób tylnego bieguna gałki ocznej
, Górnicki Wydaw-
nictwo Medyczne, Wrocław 2011.
11.
P. Tesla, J. Szaflik:
Perymertia
, Górnicki Wydawnictwo Medycz-
ne, Wrocław 2002.
12.
M.H. Niżankowska:
Podstawy okulistyki
, Volumed, Wrocław
1992.
13.
C. Regillo, T.S. Chang, M.W. Johnson, P.K. Kaiser, I.U. Scott,
R. Spaide, P.B. Griggs:
Siatkówka i ciało szkliste
,
Część 12,
Else-
vier Urban&Partner, Wrocław 2007.
14.
E. Wylęgała, S. Teper, E. Wróblewska-Czajka, D. Dobrowolski:
Optyczna koherentna tomografia. Atlas schorzeń gałki ocznej
opracowany na podstawie badań urządzeniami OCTVisante i OCT-
Stratus,
Oftal, Warszawa 2007
.
Fot. 4
. Kolorowe folie
