Page 45 - IFM_201401_v9 150

Inżynier i Fizyk Medyczny 1/2014 vol. 3 43
radioterapia / radiotherapy artykuł naukowy / scientific paper
że obrazy uzyskane za pomocą KV-OBI obciążają pacjenta naj-
mniejszą dawką. Dodatkowo jakość obrazów uzyskanych tą
metodą jest dużo lepsza niż realizowanych standardową wiąz-
ką terapeutyczną. Sama ocena takiej weryfikacji nie nastręcza
oceniającemu zbyt wielu trudności, co może mieć miejsce przy
wykorzystaniu CBCT. Natomiast jeśli zalecane jest uzyskanie ob-
razu trójwymiarowego mającego na celu zobrazowanie narzą-
dów i tkanek miękkich, a ramy czasowe w trakcie oceny nie są aż
tak ważne, idealne wydaje się być użycie CBCT. Kolejnym faktem
przemawiającym za wykorzystaniem metody KV-OBI jest czas
wykonania weryfikacji. Technik na aparacie może sam dokonać
weryfikacji ułożenia pacjenta, wykorzystując w tym celu struk-
tury kostne. Obraz uzyskany metodą CBCT ukazujący tkanki
miękkie niejednokrotnie jest trudny do oceny i często wymaga
konsultacji z lekarzem, co wiąże się z zaangażowaniem większej
liczby osób i z dłuższym czasem. Każdy ośrodek stosujący po-
szczególne metody weryfikacji posiada własne instrukcje, które
określają możliwości wykonania weryfikacji przez technika na
aparacie.
W nowotworach stercza stosuje się IGRT w formie KV-OBI
z wykorzystaniem złotych znaczników implantowanych w sterczu
bądź CBCT obrazując tkanki miękkie, m.in. gruczoł krokowy [15].
W nowotworach odbytnicy brak jest badań, które wykazywałyby
przydatność tej metody. Badacze próbują przenieść doświadcze-
nia stosowane w leczeniu raka stercza na nowotwory odbytnicy
[16, 17]. Przeprowadza się próby zastosowania markerów, które
są implantowane w trakcie rektoskopii w tkanki mezorektum, jak
i okolice kości ogonowej, co pozwala na określenie wewnętrznych
granic zaplanowanego obszaru do PTV (Planning Target Volume)
oraz na rozróżnienie pozostałych tkanek [17].
IGRT-USG
Producenci urządzeń do radioterapii prześcigają się w coraz
nowszych formach weryfikacji położenia napromienianego
obszaru tarczowego. Do weryfikacji struktur anatomicznych,
gdzie stosuje się aparaty ultrasonograficzne, taką formą jest
IGRT-USG. Metoda nie obciąża pacjenta dodatkową dawką pro-
mieniowania i umożliwia korekcję pozycji pacjenta na aparacie
terapeutycznym, ale wymaga obecności lekarza. Cały system
sprzężony jest zarówno ze stołem terapeutycznym, jak i kamera-
mi na podczerwień, dzięki czemu śledzona jest pozycja chorego
w czasie rzeczywistym. Poprzez zastosowanie ultradźwięków
system umożliwia weryfikację z zastosowaniem tkanek mięk-
kich, co w przypadku narządów zlokalizowanych w miednicy
mniejszej ma niewątpliwe znaczenie. Jedynym utrudnieniem
mającym wpływ na jakość obrazowania jest fakt, że pacjent
podczas takiej weryfikacji powinien mieć wypełniony pęcherz.
W trakcie badania USG jest on wykorzystywany jako tzw. „okno
akustyczne”, co pozwala na ocenę narządów znajdujących się
w miednicy mniejszej. Czas wykonania takiego sprawdzenia jest
różny i wynosi od kilku do kilkunastu minut [18].
Fot. 4 Weryfikacja ułożenia chorego z zastosowaniem techniki CBCT