Page 52 - IFM_201401_v9 150
Basic HTML Version
vol. 3 1/2014 Inżynier i Fizyk Medyczny
50
artykuł
\
article
radioterapia
\
radiotherapy
W ciągu ostatnich dwóch dekad przeprowadzono kilka dozy-
metrycznych audytów dla brachyterapii HDR. Wszystkie publiko-
wane audyty dotyczyły sprawdzenia aktywności źródła lub dawki
w jednym lub kilku punktach, z zastosowaniem prostych katete-
rów. Nie dotyczyły aplikatorów stosowanych klinicznie [2].
Audyty dozymetryczne (IPEM i NPL) przeprowadzone dla sys-
temu brachyterapeutycznego PDR (Flexitron) w New Cross Ho-
spital dotyczyły weryfikacji rzeczywistej aplikacji klinicznej oraz
pomiaru dawki w trzech punktach, położonych wokół katetera
(pomiar w
sweet points
), przy pojedynczej pozycji źródła.
Audyt dozymetryczny IPEM –
metodologia i układ pomiarowy
Poza podstawowymi parametrami, audyt dozymetryczny po-
winien uwzględniać weryfikację klinicznych ustawień systemu
brachyterapeutycznego (aplikatory, rozkład dawki) wraz z usta-
leniemdokładności obliczeń systemu planowania leczenia (TPS).
Celem przeprowadzonego audytu przez fizyka medycznego
z ramienia IPEM był pomiar rozkładów dawek dla jednego z apli-
katorów stosowanych klinicznie (aplikator typu
ring
) i porówna-
nie z izodozami, obliczonymi w systemie planowania leczenia
(Oncentra TPS). W pomiarach wykorzystano jako detektor film
radiochromowy (pomiar w 2D), a następnie porównano dawkę
zmierzoną i obliczoną SPL (analiza współczynnikiem gamma).
Fot.1
Fantom BRAD wraz z aplikatorem typu ring
Fot. 2
Fantom BRAD wraz z aplikatorem typu ring na stole diagnostycznym tomo-
grafu komputerowego (pozycjonowanie)
Film gafchromowy zapewnia wysoką rozdzielczość przestrzen-
ną w pomiarze rozkładu dawki. Może być stosowany w wodzie
i jest odpowiednikiem wody z punktu widzenia gęstości elektro-
nowej (Z
eff, EBT3
= 6,73 w stosunku do Z
eff, wody
= 7,3 (Crijns i wsp.
2013)). Film wykazuje również stosunkowo niską zależność ener-
getyczną (Arjomandy i wsp. 2010, Sarfehnia i wsp. 2010), przy
czym EBT3 wykazuje najniższą zależność energetyczną dla apli-
kacji brachyterapii HDR/PDR (Brown i wsp. 2012) [2].
W pomiarach zastosowano fantom (BRAD) (Fot. 1), który
umożliwiał umieszczenie filmu w ściśle określonych pozycjach
i odległościach od aplikatora. Układ został zeskanowany za po-
mocą tomografu komputerowego w celu odtworzenia jego geo-
metrii w SP (grubość skanowanej warstwy 1,0 mm) – Fot. 2, 3.
Fantom BRAD jest skonstruowany z elementów zbudowanych
z materiału
Solid Water
(akceptowalny dla pomiarów poziom korek-
cji w stosunku do wody) w ten sposób, aby zapewnić maksymalną
objętość wody wokół aplikatora i filmu gafchromowego. Ażurowa
konstrukcja fantomu pozwala na rozmieszczenie dystansowników
oraz ortogonalnych powierzchni, na których są umieszczane filmy.
Jednocześnie fantom umożliwia właściwe i jednoznaczne umo-
cowanie aplikatora w stosunku do układu pomiarowego (ramię
reklama
OŚRODEK BADAŃ i ANALIZ „PP”
Marek Zając i Artur Zając s. c.
ul. Szuwarowa 8/62, 30-384 KRAKÓW
Laboratorium:
ul. prof. Michała Bobrzyńskiego 23A/U2,
30-348 KRAKÓW
e-mali:
,
Wykonujemy:
•
testy specjalistyczne aparatury rentgenowskiej (stomatologia, radiografia,
fluoroskopia, mammografia),
•
pomiary dozymetryczne w środowisku pracy i w środowisku w otoczeniu
aparatów rtg,
•
projekty pracowni rtg wraz z obliczaniem osłon stałych,
•
szkolenia z zakresu wykonywania testów podstawowych,
•
opracowujemy dokumentację Systemu Jakości w pracowniach rtg.
Ponadto wykonujemy pomiary:
•
natężenia pola elektromagnetycznego w środowisku pracy i w środowisku,
•
hałasu i drgań na stanowiskach pracy,
•
oświetlenia i oświetlenia awaryjnego,
•
promieniowania optycznego
(podczerwień, widzialne w tym niebieskie, ultrafiolet),
•
promieniowania laserowego,
•
pobieranie prób powietrza oraz oznaczanie zawartości pyłu całkowitego
i respirabilnego,
•
wspólrzędnych geograficznych.
Wykonujemy także opracowania środowiskowe
