Inżynier i Fizyk Medyczny 3/2014 vol. 3
123
radioterapia
/
radiotherapy
artykuł naukowy
/
scientific paper
Streszczenie
T
omografia komputerowa jest powszechnie stoso-
wana we współczesnej medycynie. Obrazowanie
dwu- i trójwymiarowe oraz informacje o gęstości ba-
danych tkanek sprawiają, że metoda ta jest przydat-
nym narzędziem w planowaniu rozkładu dawki w ra-
dioterapii. Tomografy komputerowe dedykowane
do takich celów są wyposażone w dodatkowe opcje
sprzętowe i programowe. Umożliwiają przeprowa-
dzenie badania pacjenta w pozycji terapeutycznej
o zakresie badania rzędu 190 cm. Średnica tunelu to-
mografu nie może być mniejsza niż 80 cm, a nośność
stołu przynajmniej 200 kg. Zastosowanie dodatkowe-
go systemu laserów umożliwia wykonanie wirtualnej
symulacji, a system bramkowania oddechowego po-
zwala napromieniać chorego w korelacji z cyklem od-
dechowym. Tomografy komputerowe dedykowane
do planowania leczenia muszą dysponować dodatko-
wym oprogramowaniem, np. redukującym artefakty
związane z obecnością materiałów o dużej gęstości
w obszarze badanym. W pracy omówiono także róż-
nice pomiędzy urządzeniami diagnostycznymi i prze-
znaczonymi do kalkulacji dawki.
Słowa kluczowe:
tomografia komputerowa, plano-
wanie leczenia, wirtualna symulacja, bramkowanie
oddechowe
Abstract
One of the key elements of the success of treat-
ment using ionizing radiation is to define the volu­
me ­occupied by the tumor cells. No precise desig-
nation of such an area causes the radiation dose
will be deposited in the place where there are no
cells. As a result of this topographical error well
record the failure of therapy with a high degree of
probability. Therefore, a clear definition of the volu­
me to be treated is a key element in radiotherapy
treatment planning. For this purpose, now routine-
ly used for CT examination. To perform treatment
planning in a way that takes into account the ef-
fects mentioned above the appropriate software is
required to use and to define of data links between
different diagnostic and therapeutic devices.
Key words:
computed tomography, radiotherapy,
computer treatment planning
Zastosowanie tomografu
komputerowego w planowaniu
rozkładu dawki w radioterapii
CT scanner application in radiotherapy planning
Leszek Hawrylewicz, Łukasz Dolla, Sylwia Garbacik, Wojciech Osewski, Krzysztof Ślosarek
Zakład Planowania Radioterapii i Brachyterapii, Centrum Onkologii – Instytut MSC,
ul. Wybrzeże AK 15, 44-101 Gliwice, tel. +48 32 278 80 18, e-mail:
124
otrzymano / received:
12.05.2014
poprawiono / corrected:
18.06.2014
zaakceptowano / accepted:
25.06.2014
Wstęp
Niniejszy artykuł rozpoczyna cykl prac dotyczących
zastosowania metod obrazowania w planowa-
niu rozkładu dawki w radioterapii. Jednym z ele-
mentów powodzenia leczenia z zastosowaniem
promieniowania jonizującego jest zdefiniowanie
objętości leczonej – objętości, w której znajdują się
lub mogą się znajdować komórki nowotworowe –
ponieważ w tym obszarze definiowana jest dawka
1,2,3,4,5,6,7,8 10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,...48