Page 4 - IFM_201403 całość 300 dpi
Basic HTML Version
vol. 3 3/2014 Inżynier i Fizyk Medyczny
118
redakcja
\
editorial board
Inżynier lekarz czy lekarz inżynier
(inżynier medyczny czy medyk inżynier)
Redaktor Naczelny
Grzegorz Pawlicki
Prof. dr hab. inż. lek. med.
KOMITET NAUKOWY
/ SCIENTIFIC COMMITTEE
prof. dr hab. inż. lek. med.
Grzegorz Pawlicki
dr hab. inż.
Ewa Zalewska
dr hab. n. med.
Paweł Kukołowicz
dr inż. Dominika
Oborska-Kumaszyńska
RADA NAUKOWA / SCIENTIFIC COUNCIL
dr hab. inż. Maciej Budzanowski, IFJ PAN, Kraków
dr hab. Wojciech Bulski, Centrum Onkologii, Warszawa
dr hab. Arkadiusz Derkacz, UM, Wrocław
dr n. med. Wojciech Glinkowski, PTT, Warszawa
prof. Natalia Golnik, PW, Warszawa
mgr Agnieszka Janaszczyk, UM, Poznań
mgr Monika Jędrzejewska, PTIK Poznań
dr inż. Jolanta Karpowicz, CIOP-PIB, Warszawa
dr inż. Renata Kopeć, IFJ PAN, Kraków
prof. Danuta Koradecka, CIOP-PIB, Warszawa
dr inż. Ryszard Kowski, PTIK, Łódź
prof. Leszek Królicki, UM, Warszawa
dr hab. n. med. Paweł Kukołowicz, PTFM Warszawa
prof. Roman Maniewski, IBIB PAN, Warszawa
prof. dr hab. Rafał Matkowski, UM, Wrocław
prof. dr hab. Andrzej Nowicki, IPPT, PAN
dr inż. Dominika Oborska-Kumaszyńska, NCHospital,
Wolverhampton Royal Hospitals, UK
prof. Tadeusz Pałko, PW, Warszawa
mgr Maria Paroń, NWSM Wrocław
prof. Grzegorz Pawlicki, PW, Warszawa
mgr Elżbieta Pater, DCOWrocław
Czesław Pływacz, PSTE, Piekary Śląskie
prof. Halina Podbielska, PWR Wrocław
prof. Marek Sąsiadek, UM, Wrocław
prof. zw. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz, AGH Kraków
prof. Andrzej Urbanik, CM UJ, Kraków
prof. dr hab. med. Jerzy Walecki, CMKP Warszawa
dr hab. inż. Ewa Zalewska, IBIB PAN, Warszawa
REDAKCJA
/ EDITORIAL BOARD
Redaktor Naczelny
/ Editor-in-Chief
prof. dr hab. inż. lek. med.
Grzegorz Pawlicki
Z-ca Redaktora Naczelnego
/ Editor
dr hab. inż. Ewa Zalewska
Z-ca Redaktora Naczelnego
/ Editor
mgr inż. Jacek Lewandowski
Redaktor techniczny
/ Managing Editor
mgr inż. Katarzyna Wilczyńska
ADRES REDAKCJI
INDYGO Zahir Media
ul. Kamienna 105 lok. 9,
50-547 Wrocław
tel./fax + 48 71 796 41 59
e-mail:
PRENUMERATA
/ SUBSCRIPTION
Janusz Bona
Cena jednego egzemplarza
–
15,50 zł
Prenumerata roczna –
90 zł
WYDAWNICTWO
/ PUBLISHING HOUSE
INDYGO Zahir Media
Dyrektor Wydawnictwa
Katarzyna Wilczyńska
Dyrektor Marketingu
Jacek Lewandowski
Sekretarz Redakcji
Janusz Bona
DTP
Tomasz Brończyk
stopka redakcyjna
W
miarę rozwoju medycznych środków tech-
nicznych i wykorzystywania ich w praktyce
lekarskiej powstała potrzeba poszerzania wiedzy
lekarskiej o zagadnienia techniczne związane z no-
wymi narzędziami i aparaturą diagnostyczną (elek-
tromedyczną), a także terapeutyczną (radiologicz-
ną). Początkowo aparatura była stosunkowo prosta;
dokształcanie lekarzy w tym zakresie nie sprawiało
problemu. W połowie XX w. nastąpił dynamiczny
rozwój technologii, w tym medycznej, co diametral-
nie zmieniło sytuację.
Powstała potrzeba kształcenia specjalistów w za-
kresie technologii medycznych do pracy w ochronie
zdrowia. Początkowo do ich obowiązków należała
pomoc lekarzom w obsłudze tych urządzeń, a na-
stępnie dbałość o jej prawidłowe działanie, bezpie-
czeństwo pacjenta i personelu medycznego przed
zagrożeniami.
Ważnym zadaniem personelu technicznego było
także przystosowanie produkowanej seryjnie apara-
tury medycznej do warunków klinicznych i optymal-
ne jej wykorzystanie zarówno w aspekcie medycz-
nym, jak i ekonomicznym, w tym także doradztwo
w sprawie zakupów nowego wyposażenia.
Rozwój diagnostyki radiologicznej (rentgenow-
skiej) w związku z obserwowanymi niepożądanymi
skutkami ubocznymi stosowanego promieniowania,
wymusił wprowadzenie do zakładów radiologicz-
nych osoby, która miała tym skutkom zapobiec lub
co najmniej ograniczyć narażenie pacjentów i per-
sonelu na promieniowanie rozproszone. Pierwszą
osobą, która mogła podjąć pracę w tym zakresie, był
fizyk po studiach uniwersyteckich.
Pojawienie się w ochronie zdrowia ogromnej licz-
by nowych, skomplikowanych urządzeń elektronicz-
nych i medycznych do zastosowań diagnostycznych
i terapeutycznych pociągnęło za sobą potrzebę za-
trudnienia zarówno fizyków, jak i inżynierów.
Specyfika pracy w środowisku ochrony zdrowia
wymusiła organizację specjalistycznego kształcenia
obu tych zawodów.
Początkowo kształcenie fizyków i inżynierówna po-
trzeby ochrony zdrowia w Polsce rozpoczął prof. Ceza-
ry Pawłowski – wówczas kierownik pracowni fizycznej
w Instytucie Radowym (wcześniej uczeń i współpra-
cownik Marii Skłodowskiej-Curie), w 1946 roku na Wy-
dziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. Były to
pierwsze studia w tym zakresie na świecie.
Z upływem czasu, w miarę dynamicznego roz-
woju biologii (fizjologii), medycyny i technologii
medycznych, ten rodzaj kształcenia podjęto w wielu
krajach świata. Obecnie w Polsce studia w specjal-
ności fizyka medyczna oraz na kierunku inżynieria
biomedyczna prowadzone są odpowiednio na kilku
uniwersytetach i politechnikach. Oprócz tego na kil-
ku uniwersytetach medycznych kształceni są specja-
liści z zakresu elektroradiologii.
Technika medyczna początkowo ograniczała się
do aparatury radiologicznej i urządzeń elektrycz-
no-elektronicznych, obecnie obejmuje także me-
chanikę, automatykę, informatykę oraz inne jeszcze
dziedziny techniki (chemię – inżynierię materiałową)
i fizyki (np. fizykę jądrową).
Na podstawie Rozporządzenia Ministra w 2002
roku ustalono wykaz podstawowych dziedzin ma-
jących zastosowanie w ochronie zdrowia, w których
może być uzyskiwany tytuł specjalisty. Wśród tych
dziedzin znajduje się fizyka medyczna i inżynieria
medyczna. Tytuł specjalisty (w dziedzinie fizyki me-
dycznej i inżynierii medycznej) otrzymuje się po
odbyciu studiów podyplomowych w akredytowa-
nych jednostkach i zdaniu egzaminu państwowego
(rozporządzenie to było kilkakrotnie nowelizowa-
ne). W 2011 roku wydano Rozporządzenie Ministra
w sprawie wykształcenia wymaganego od pracow-
ników na określonych stanowiskach pracy (przypo-
mnienie artykułu dr Anny Jeleń).
Nowe środki techniczne stwarzają nowe możli-
wości wykorzystania ich w medycynie. Pociąga to za
sobą podział techniki medycznej na węższe specjal-
ności zawodowe. Oprócz inżynierii biomedycznej
w użyciu istnieją m.in. takie określenia, jak: inżynie-
ria medyczna, inżynieria kliniczna, informatyka me-
dyczna, elektroradiologia itp.
Ostatnio dowiedziałem się, że na Uniwersyte-
cie Twente w Holandii (Enschede), prowadzone są
studia licencjackie i magisterskie kształcące specja-
listów określanych jako „Technical Physician”, czyli
„techniczny lekarz”. „Co za diabeł” – nie wiem. Po-
dobno za granicą znaleźli się już naśladowcy tego
eksperymentu. Z własnego doświadczenia wiem, że
inżynier może zostać po odbyciu studiów lekarzem,
ale żeby lekarz został inżynierem – nie słyszałem. To
chyba rzadkie przypadki, jeśli istnieją.
Muszę sprawę zbadać dogłębnie, a czego się do-
wiem – opiszę.
