vol. 3 3/2014 Inżynier i Fizyk Medyczny
138
kontrola jakości
\
quality control
artykuł naukowy
\
scientific paper
Rys. 5
Procentowy udział negatywnych wyników audytu klinicznego w ocenie arte-
faktów (w latach 2007-2012)
Rys. 6
Procentowy udział negatywnych wyników audytu klinicznego w ocenie in-
nych parametrów (w latach 2007-2012)
małopolskiego w latach 2007-2012. W poszczególnych latach wy-
niki były następujące:
w 2007 roku poziomu pożądanego nie osiągnęła żadna pra-
cownia, a w kolejnych latach taka ocena stanowiła odpowied-
nio 24%, 55%, 46%, a w 2012 roku osiągnięto wynik 58%.
w 2007 roku wynik negatywny otrzymało 60% pracowni, w na-
stępnych latach tylko 24%, 3,7%, 6,6%, a w 2012 roku osiągnię-
to wynik 0%, czyli wszystkie pracownie zaliczyły audyt z wyni-
kiem pozytywnym.
Podsumowanie
Analizując zbiorcze wyniki, można stwierdzić, że sytuacja w 2007
roku była zdecydowanie zła, ponieważ 60% pracowni uzyskało
negatywny wynik audytu, 40% akceptowany i ani jedna nie osią-
gnęła poziomu pożądanego. To wyniki gorsze do tych, jakie opu-
blikowano w zestawieniu Centralnego Ośrodka Koordynującego
za 2007 rok, gdzie audytu klinicznego nie zaliczyło 39% ośrodków
[8]. Sytuacja radykalnie zmieniła się od 2010 roku, kiedy wynik po-
żądany osiągnęło 55% pracowni, a akceptowany 40%. W latach
2010-2012 tylko – odpowiednio – 6-0% pracowni otrzymało ocenę
negatywną. Można więc stwierdzić, że zanotowano bardzo wyraź-
ną poprawę, która ma tendencję stabilną. Należy sądzić, że stało
się to w wyniku intensywnych szkoleń przeprowadzonych w woje-
wództwie małopolskimw latach 2007-2010 zarówno dla techników
elektroradiologii, jak i dla lekarzy radiologów. Szczególne nasilenie
tych szkoleń nastąpiło w 2008 roku (8 szkoleń) oraz w 2009 roku
(5 szkoleń). Zdecydowano o tak intensywnym szkoleniu po rozmo-
wach z personelem pracowni mammograficznych. Zarówno leka-
rze, jak i technicy zwrócili uwagę, że Populacyjny Program Wcze-
snego Wykrywania Raka Piersi wprowadzono bez uprzedniego
programu szkoleniowego i ustalenia standardów.
W 2007 roku zdecydowana większość pracowni mammogra-
ficznych w województwie małopolskim uzyskała wynik negatyw-
ny w ocenie etykiet. Wyraźna poprawa następowała w 2010 roku
(4%) i w następnych latach osiągnęła poziom 0%, czyli wszystkie
pracownie prawidłowo przygotowują etykiety na zdjęciach mam-
mograficznych. Wyniki tej części analizy potwierdzają korzystny
wpływ szkoleń.
Porównując odsetek wyników negatywnych dla poszczególnych
ocenianych parametrów, można stwierdzić, że gorsze wyniki uzy-
skano w grupie piersi o przewadze utkania gruczołowego. Najwięk-
sze różnice dotyczyły pozycjonowania, a także innych parametrów
(poziom ekspozycji, kontrast, ostrość obrazu). Z kolei niewielkie
różnice dotyczyły występowania artefaktów. Również w stosunku
do 2007 roku (roku, w którym po raz pierwszy przeprowadzono
audyt) już w następnym roku stwierdzono poprawę. W przypad-
kach artefaktów największy spadek wyników negatywnych nastą-
pił pomiędzy rokiem 2007 a 2008 (z 60-70% na 40%) i taki poziom
utrzymał się w latach następnych. W przypadku pozycjonowania
i innych parametrów dla piersi o przewadze utkania tłuszczowego
już w 2008 roku zanotowano wyraźny spadek wyników ujemnych,
które w latach 2010-2012 osiągnęły poziom 0-4% (pozycjonowa-
nie) oraz 4-7% (inne parametry). Nieco inna sytuacja wystąpiła
w przypadku piersi o utkaniu gruczołowym. I tutaj w okresie 2007-
2008 zanotowano znaczący spadek wyników ujemnych. Jednak
w 2011 roku niekorzystne wskaźniki znów wykazały tendencje
wzrostową, aby w 2012 roku znów spaść (przede wszystkim bardzo
duża poprawa dla pozycjonowania).
Można zatem stwierdzić prawidłowość, że wyższa jest jakość ba-
dań mammograficznych piersi o przewadze utkania tłuszczowego.
Jeszcze jedno spostrzeżenie to fakt, że trudno jest wyeliminować
występowanie artefaktów. Potwierdza to już pierwszy raport Cen-
tralnego Ośrodka Koordynującego z 2007 roku [8].
Podsumowując, na podstawie przeprowadzonej analizy wyraź-
nie widać konieczność prowadzenia szkoleń przed wdrożeniem
programów w rodzaju Populacyjny Program Wczesnego Wykry-
wania Raka Piersi, a co więcej, od razu należy założyć ich konty-
nuowanie. Wprowadzenie systematycznego programu szkoleń
w województwie małopolskim (w latach 2008-2009) w istotnym
stopniu poprawiło jakość badań mammograficznych. Poprawa
była tak wyraźna, że w 2010 roku aż 6 małopolskich pracowni mam-
mograficznych znalazło się w pierwszej dziesiątce placówek, które
Rys. 4
Procentowy udział negatywnych wyników audytu klinicznego w ocenie pozy-
cjonowania (w latach 2007-2012)
1...,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23 25,26,27,28,29,30,31,32,33,34,...48