vol. 6 6/2017 Inżynier i Fizyk Medyczny
406
BHP
\
OMS
artykuł naukowy
\
scientific paper
•
lokalizacja miejsca narażenia
– część przestrzeni pracy,
w której występuje pole-EM stref ochronnych
•
lokalizacja miejsca wykonywania pracy
– do określenia
w przestrzeni, jakiej strefy pola-EM jest zlokalizowane miej-
sce wykonywania pracy, przyjmuje się maksymalne miejsco-
we wartości natężenia pola elektrycznego i natężenia pola
magnetycznego w pionie pomiarowym odpowiadającym
położeniu osi głównej ciała
•
narażenie
– oddziaływanie pola-EM stref ochronnych
•
osoba potencjalnie narażona
– każda osoba mającą do-
stęp do miejsca narażenia, mimo że nie wykonuje prac przy
użytkowaniu źródła pola-EM
•
osoba szczególnie chroniona
– osoba, która podlega
ograniczeniom dotyczącym przebywania w polu-EM stref
ochronnych: kobieta w ciąży, młodociany, użytkownik ak-
tywnych lub pasywnych implantów medycznych, osoba,
u której stwierdzono przeciwwskazania do wykonywania
pracy w warunkach narażenia
•
pracujący
– osoba wykonująca prace przy użytkowaniu
źródła pola-EM: pracownik, osoba fizyczna wykonująca te
prace na innej podstawie niż stosunek pracy albo osoba pro-
wadząca na własny rachunek działalność gospodarczą
•
przestrzeń pracy
– teren, obiekt budowlany lub pomiesz-
czenie, gdzie wykonuje się pracę
•
przestrzeń obsługi
– w przestrzeni pracy wyróżnia się
przestrzeń obsługi, w której pracujący przebywają podczas
wykonywania dowolnego typu obowiązków, w szczególno-
ści w zakresie użytkowania źródła pola-EM, podczas dojścia
do miejsc wykonywania pracy, przygotowania do pracy lub
przerw w pracy
•
użytkownik
– pracodawca, który użytkuje źródła pola-EM
lub przestrzeń pracy, w której występuje pole-EM emitowa-
ne ze źródła znajdującego się w tej przestrzeni lub poza nią
•
środki ochronne
– środki ochrony zbiorowej, środki ochro-
ny indywidualnej i inne techniczne środki ochronne stoso-
wane w celu ograniczenia poziomu emisji lub narażenia lub
działania techniczno-organizacyjne podejmowane w celu
zapobiegania zagrożeniom elektromagnetycznym
•
użytkowanie źródła pola-EM
– wszystkie prace wykony-
wane przy obiekcie lub w jego otoczeniu, podczas których
może on stać się pierwotnym lub wtórnym źródłem pola-
-EM, o parametrach zależnych od rodzaju tych prac, obej-
mujące m.in.:
a)
regulację parametrów roboczych, kontrolę techniczną
lub inne czynności przy produkcji źródła pola-EM,
b)
prace badawczo-rozwojowe dotyczące źródła lub wyko-
rzystania pola-EM,
c)
prace eksploatacyjne przy źródle pola-EM, wykonywa-
ne m.in. w zakresie: zmiany parametrów jego działania,
konserwacji, przeglądów serwisowych, regulacji i re-
montów w celu osiągnięcia jego wymaganego stanu
technicznego, montażu związanego z instalowaniem lub
przebudową źródła pola-EM i prac kontrolno-pomiaro-
wych do oceny jego stanu technicznego
d)
transport źródła pola-EM,
e)
zamierzone wykorzystywanie pola-EM w różnych celach
użytkowych,
f)
renowacja obiektów technicznych związanych z użytko-
wanym źródłem pola-EM, takich jak: konstrukcje wspo-
rcze, pomieszczenia i obiekty budowlane,
g)
utrzymanie porządku lub czystości przy źródle pola-EM
i w jego otoczeniu,
h)
pomiary parametrów pola-EM w przestrzeni pracy.
Literatura
1.
Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29
czerwca 2016 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach
związanych z narażeniem na pola elektromagnetyczne [DzU 2016, poz.
950, zm. poz. 2284, zm. DzU 2017, poz. 1276].
2.
Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia
27 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzanie w sprawie najwyż-
szych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla
zdrowia w środowisku pracy [DzU 2016, poz. 952]. Załącznik nr 2.
Część E „Pole elektromagnetyczne”.
3.
Dyrektywa 2013/35/UE w sprawie minimalnych wymagań w za-
kresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa dotyczących narażenia
pracowników na zagrożenia spowodowane czynnikami fizycznymi
(polami elektromagnetycznymi) (dwudziesta dyrektywa szczegóło-
wa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) i uchylająca
dyrektywę 2004/40/WE.
4.
P. Zradziński:
Uwarunkowania wykorzystania numerycznych modeli
pracowników do oceny zagrożeń bezpośrednich wynikających z naraże-
nia na pole elektromagnetyczne
, Podstawy i Metody Oceny Środowi-
ska Pracy, 4(90), 2016, 75-89.
5.
J. Karpowicz (red.):
Zagrożenia w placówkach diagnostyki obrazowej
– wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zasady profilaktyki
,
CIOP-PIB, 2015.
6.
J. Karpowicz:
Oddziaływanie wywierane przez pole magnetostatyczne
wytwarzane przez magnesy na przedmioty metalowe – zagrożenia bez-
pieczeństwa przy skanerach rezonansu magnetycznego i spektrometrach
NMR
, Inżynier i Fizyk Medyczny, 1, 2012, 135-137.
7.
J. Karpowicz, K. Gryz:
Profilaktyka elektromagnetycznych zagrożeń wy-
padkowych w placówkach diagnostyki medycznej stosujących technikę
rezonansu magnetycznego
, Bezpieczeństwo Pracy, 9, 2013, 28-29.
8.
J. Karpowicz, K. Gryz:
Narażenie na pola elektromagnetyczne przy
czynnościach pielęgniarskich w placówkach diagnostyki rezonansu ma-
gnetycznego
, Inżynieria Biomedyczna – Acta Bio-Optica et Informa-
tica Medica, 18, 2012, 206-212.
9.
J. Karpowicz, K. Gryz:
Ekspozymetryczny profil narażenia zawodowego
na pole magnetostatyczne przy tomografie rezonansu magnetycznego
1,5 T
, Inżynieria Biomedyczna – Acta Bio-Optica et Informatica Me-
dica, 16, 2010, 261-264.
10.
W. Leszko, K. Gryz:
Elektromagnetyczne zagrożenia balistyczne podczas
służby funkcjonariuszy straży pożarnej
, Bezpieczeństwo i Technika Po-
żarnicza, BiTP, 46(2), 2017, 12–27, doi: 10.12845/bitp.46.2.2017.1.
11.
J. Bugajska (red.):
Komputerowe stanowisko pracy – aspekty zdrowot-
ne i ergonomiczne
, Wyd. 3. Warszawa, CIOP-PIB 2003.
12.
K. Gryz, J. Karpowicz:
Metody badań i ocena ekspozycji na pole elek-
tromagnetyczne emitowane przez urządzenia komputerowe
, [w:] D.
Hadryś (red.):
Bezpieczeństwo pracy – Środowisko – Zarządzanie
, Wyż-
sza Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach, 2017.
13.
L. Morzyński, E. Kozłowski, R. Młyński, J. Karpowicz:
Ocena hałasu
generowanego przez skanery rezonansu magnetycznego i jego wpływ na
narząd słuchu – badania pilotowe
, Inżynieria Biomedyczna – Acta Bio-
-Optica et Informatica Medica, 17, 2011, 292-296.
14.
A. Wolska:
Oświetlenie wnętrz i stanowisk pracy światłem elektrycz-
nym
, [w:] D. Koradecka (red.):
Bezpieczeństwo i higiena pracy
, Warsza-
wa, CIOP-PIB 2008.
15.
Serwis internetowy „BEZPIECZNIEJ” –
-
pieczniej.
16.
Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie
badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku
pracy [DzU 2011, poz. 166].
17.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listo-
pada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natę-
żeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy [DzU
2002, poz. 1833, ze zm.] – nieaktualne, zastąpione przez R-NDN-EM.
18.
PN-T-06580:2002. Ochrona pracy w polach i promieniowaniu elek-
tromagnetycznym o częstotliwości od 0 Hz do 300 GHz. Część 1.
Terminologia. Część 3. Metody pomiaru i oceny pola na stanowisku
pracy (nieaktualna).
19.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 wrze-
śnia 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy [DzU 2003, poz. 1650, ze zm.].
