vol. 5 3/2016 Inżynier i Fizyk Medyczny
162
radioterapia
\
radiotherapy
artykuł naukowy
\
scientific paper
Flexmap
Kalibrację
flexmap
wykonuje się przy użyciu fantomu Ball Be-
aring (BB Phantom) – Rys. 21. Fantom zawiera doskonale sfe-
ryczną kulkę zbudowaną z materiału o wysokiej liczbie atomo-
wej, umieszczoną na końcu długiego pręta z pleksiglasu. Pręt
jest osadzony na systemie zawierającym mechanizmy ze śruba-
mi mikrometrycznymi (noniusz) umożliwiającymi przesuwanie
układu pręta i kulki we wszystkich trzech kierunkach z precyzją
0,01 mm.
Ten sam układ pomiarowy może by zastosowany do weryfikacji
rejestracji obrazu 3D w stosunku do obrazów referencyjnych (fuzja
obrazu CBCT vs TK) oraz do kalibracji
flexmap
, czyli funkcji korekcji
wzajemnego położenia detektora obrazowego i lampy RTG dla róż-
nych położeń gantry. Funkcja ta jest uwzględniana w rekonstruk-
cji obrazu 3D i jest „dodawana” do projekcji przed „osiągnięciem”
przez nią „mechanizmów” algorytmów rekonstrukcji.
Kalibracja
flexmap
okazała się procedurą najbardziej
dotkniętą faktem braku pełnej integracji systemu te-
rapeutycznego (akcelerator, system obrazowania MV
i system obrazowania kV). Przeprowadzenie procedury
wymagało nie lada koordynacji od użytkownika. W cza-
sie wykonywania ekspozycji CBCT w tym samym czasie
należało zgra mechanizm obrotu gantry akceleratora
i ekspozycji (aplikacja Elekta Synergy, aplikacja XVI, dwie
klawiatury, FKP i pedał wyzwalania ekspozycji). Staty-
stycznie udawało się osiągną więcej ekspozycji zakoń-
czonych pełną rotacją i odpowiednią liczbą zebranych
projekcji.
Po ustaleniu pozycji fantomu detektor obrazowy oraz
lampa RTG dla systemu XVI i EPI powinny zosta wysunięte
do pozycji rejestracji obrazów (w przypadku systemu XVI
dla wszystkich FOV w czasie przeprowadzania procedury).
Należy pamięta , że panel obrazowy XVI musi by wysunię-
ty dla kąta gantry, dla którego została przeprowadzona ka-
libracja lateralnej pozycji detektora oraz systemu odczytu
potencjometrów dla poszczególnych FOV. Jest to niezwy-
kle ważne z punktu widzenia uzyskiwanej później jakości
obrazowania (rozdzielczoś przestrzenna i jednorodnoś ).
Rys. 21
BB Phantom ustawiony względem laserów
Źródło: Własne.
Po takim ustaleniu układu wykonano akwizycje MV (iView)
obrazów planarnych kulki fantomu dla czterech pozycji gantry
i dla każdej z nich dwóch pozycji kolimatora: 90 i -90 stopni (pole
IMRT, 8 segmentów,
Frame averaging
). Uzyskane obrazy zostały
wyeksportowane do systemu XVI i stanowiły dla aplikacji pod-
stawę do analizy przesunięcia środka kulki fantomu BB wzglę-
dem izocentrum systemu MV. Jeżeli zarejestrowana różnica
była większa niż 0,25 mm, przy pomocy noniusza korygowano
położenie kluki o wartości i w kierunku wskazanym w tabeli
wynikowej aplikacji. Jednocześnie podane wartości stanowiły
informację o względnym położeniu izocentrum laserów pozy-
cjonujących i izocentrum radiacyjnym akceleratora. Po korekcji
powtarzano akwizycje MV, aby zweryfikowa , czy przesunięcie
kulki fantomu pozwoliło uzyska wymaganą wartoś offsetu
między środkiem kulki a izocentrum radiacyjnym akceleratora.
Aplikacja systemu XVI może bazowa na jednej z dwóch me-
tod „poszukiwania” środka kulki, aby odnieś jego położenie
w stosunku do izocentrum MV (wyborem użytkownika, która
z nich będzie stosowana). Jedną z metod jest metoda detekcji
brzegu obiektu wysokokontrastowego (w przypadku tej metody
należy ją jednoznacznie określi w pliku sri.ini). Druga metoda
(
default
) jest metodą detekcji intensywności piksela i poszuki-
wania środka masy obrazowanego obiektu. Ze względu na kon-
strukcję fantomu BB dla wymiaru poprzecznego analiza inten-
sywności piksela odbywa się w obu kierunkach symetrycznie,
a dla wymiaru wzdłużnego tylko w jednym kierunku. Wynika to
z tego, że w przypadku wymiaru wzdłużnego metalowa kulka
jest umieszczona w „środowisku” asymetrycznym z punktu wi-
dzenia obrazowania/wartości piksela (z jednej strony powietrze,
a z drugiej strony materiał ramienia fantomu BB). Aby zwiększy
Rys. 22
Tabela wynikowa po przeprowadzeniu pełnej kalibracji systemu XVI
Źródło: Własne.
