Inżynier i Fizyk Medyczny 4/2017 vol. 6
257
biomechanika
/
biomechanics
artykuł
/
article
Wprowadzenie
Wysokoenergetyczne urazy, powstające w efekcie wypadków
komunikacyjnych, prowadzą do powstawania szerokiego spek-
trum obrażeń całego ciała, tzw. obrażeń wielonarządowych.
Jednym z wielu układów, jaki wówczas ulega rozległym uszko-
dzeniom jest układ kostny, w obrębie którego do najpoważniej-
szych urazów należy złamanie trzonu kości udowej, co zazwyczaj
wiąże się z groźnymi następstwami – głównie uszkodzeniem
tkanek miękkich. Obfita masa mięśniowa uda stanowi, w trakcie
urazu, rezerwuar krwiaka o znacznej objętości. Z jednej strony
determinuje to silny ból, ale przede wszystkim może stanowić
czynnik wstrząsorodny w mechanizmie hipowolemii. Ryzyko to
stanowi, bez względu na wiek chorego, wskazanie do szybkiego
i jednoczasowego zaopatrzenia złamania trzonu kości udowej.
Uzyskana stabilizacja powinna być ostateczna i dawać możli-
wość wczesnego usprawniania chorego [1, 2].
Obecnie w procesie leczenia tego typu urazów nazywanym
osteosyntezą stabilną, polegającym na repozycji i zespoleniu
odłamów, stosuje się dwie metody operacyjne. Pierwszą z nich
jest gwoździowanie śródszpikowe, które stanowi obecnie złoty
standard w terapii [3, 4]. Niewątpliwą zaletą tej metody jest fakt,
że pozwala ona na zachowanie krwiaka, na bazie którego tworzy
się zrost kostny. Stabilizację złamania można także zrealizować
za pomocą płyt LCP i śrub kątowo-stabilnych, różnymi technika-
mi [5].
Po uzyskaniu stabilnej osteosyntezy należy możliwie szybko
rozpocząć ćwiczenia usprawniające celem pobudzenia proce-
sów gojenia: resorpcji krwiaka, stymulacji zrostu, odbudowy siły
mięśniowej i powrotu ruchomości stawów sąsiednich. Mobili-
zację złamanej kończyny należy jednak rozpocząć bez jej obcią-
żania. Są to początkowo ćwiczenia izometryczne, wykonywane
przyłóżkowo, z pomocą fizjoterapeuty. Pierwsze 6-8 tygodni le-
czenia pooperacyjnego powinno odbywać bez obciążania ope-
rowanej kończyny. W związku z tym w przypadku poruszania się
pacjenta, zaleca się użycie kul lub innych pomocy. We wczesnym
okresie pooperacyjnym częściowe obciążenie kończyny jest
możliwe w przypadku osteosyntezy prowadzonej drogą gwoź-
dziowania śródszpikowego. Według wskazań nie powinno to być
jednak więcej niż 30% obciążenia nominalnego. Zazwyczaj po 2
miesiącach przeprowadza się kontrolne obrazowanie obszaru
szczeliny złamania i jeżeli obserwowany jest rozpoczynający się
zrost kostny, stanowi to wskazanie do intensyfikacji ćwiczeń
kończyny oraz częściowe dociążanie operowanej kończyny. Pro-
ces ten jest dynamiczny i indywidualnie zależny od postępu zro-
stu i możliwości pacjenta do podejmowania wysiłku rehabilita-
cyjnego. Zazwyczaj od 3-4 miesiąca powinno następować pełne
obciążanie kończyny operowanej [6, 7].
Przypadek kliniczny
40-letnia pacjentka, uczestniczka wypadku komunikacyjnego,
doznała wielomiejscowych obrażeń, pośród których, jako szcze-
gólnie ciężkie, odnotowano wysokoenergetyczne, wieloodła-
mowe złamanie trzonu kości udowej lewej. Wedle stosowanego
powszechnie systemu klasyfikacji złamań AO, uraz został opisa-
ny jako typ 32-B3.
Złamanie zgodnie z przedstawionymi założeniami, zostało
zaopatrzone w dniu urazu – zastosowana została otwarta repo-
zycja odłamów. Osteosyntezę zrealizowano poprzez klasyczny
dostęp boczny, zrealizowano repozycję odłamów z odtworze-
niem anatomii kości w miejscu złamania i zespolenie płytą LCP
położoną bezpośrednio na kości. Ze względu na obecność odła-
mów pośrednich, w celu uzyskania złamania dwuodłamowego,
Utrata stabilności złamania
trzonu kości udowej
po zaopatrzeniu płytą LCP
– analiza przypadku klinicznego
Konrad Kudłacik
1
, Jakub Słowiński
2
1
Oddział Ortopedyczno-Urazowy Specjalistycznego Szpitala im. dra A. Sokołowskiego, ul. Sokołowskiego 4, 58-309 Wałbrzych,
telefon: +48 604 178 908, e-mail:
,
2
Katedra Mechaniki iInżynierii Materiałowej, Wydział Mechaniczny, Politechnika Wrocławska, ul. Smoluchowskiego 25, 50-372 Wrocław