Inżynier i Fizyk Medyczny 1/2015 vol. 4
radiologia
/
radiology
artykuł naukowy
/
scientific paper
55
zostać inżynierem. Pod wpływem nacisku rodziców podjął stu-
dia medyczne na Uniwersytecie w Lipsku, które ukończył w 1906
roku. Następnie pracował krótko w szpitalach w Lipsku i Getyn-
dze, a od 1908 roku w Berlinie, gdzie dwa lata później otrzymał
tytuł specjalisty w radiologii. Diagnostyka obrazowa z użyciem
promieniowania rentgenowskiego stała się połączeniem pasji
młodego lekarza, jaką była fotografia, którą zainteresował się
w okresie szkolnymoraz spełnieniem aspiracji rodziców. Od 1913
roku pełnił funkcję kierownika radiologii szpitala w berlińskiej
dzielnicy Reinickendorf. W 1923 roku wyemigrował do Stanów
Zjednoczonych Ameryki Północnej, gdzie 6 lat później uzyskał
obywatelstwo. W tym czasie był już znanym lekarzem i miał licz-
ne osiągnięcia na polu doskonalenia techniki radiografii. Uzna-
nie w rodzimym kraju sprawiło, że wrócił na krótką chwilę, aby
objąć kierownictwo działu radiologii w Szpitalu im. R. Virchowa
w Berlinie. Napięta sytuacja w Niemczech, dojście Hitlera do
władzy (1933 r.), zmusiły rodzinę Bucky, która miała żydowskie
korzenie, do ponownego wyjazdu za ocean. Następnie G. Bucky
przez długie lata pracował na stanowiskach kierownika działów
diagnostyki obrazowej różnych szpitali w Nowym Jorku, a tak-
że jako wykładowca uniwersytecki oraz prowadził indywidualną
praktykę lekarską. Gustav Peter Buck zmarł 19 lutego 1963 roku
w Nowym Jorku. Z żoną Fridą miał dwóch synów – Petera i Tho-
masa. Wydał ponad 100 prac naukowych oraz był samodzielnym
autorem lub współautorem 96 patentów [1-4].
Najważniejsze osiągnięcia w medycynie
Bezdyskusyjnie najważniejszym nowatorskim rozwiązaniem, ja-
kie G. Bucky wprowadził w technice radiografii, jest kratka prze-
ciwrozproszeniowa. Radiolog rozwiązał problem niekorzystne-
go wpływu promieniowania rozproszonego na jakość obrazu
(niski kontrast i brak szczegółów). Pierwotnie zaproponowany
pomysł opierał się na stosowaniu dwóch kratek, których listewki
wykonane z ołowiu oddalone były co 2-3 cm jedna od drugiej.
Jedna z kratek była umieszczona pomiędzy lampą rentgenow-
ską a ciałem pacjenta, natomiast druga pomiędzy ciałem pacjen-
ta a błoną rentgenowską, w taki sposób, że linie na obrazie krzy-
żują się. Takie rozwiązanie przyczyniło się do poprawy jakości
obrazu, ale niestety było obarczone wizualizacją linii kratki na
radiogramie (Fot. 2) [5-7].
W 1913 roku G. Bucky przedstawił swój pomysł na forum Nie-
mieckiego Towarzystwa Radiologicznego – kratkę o strukturze
plastra miodu, który dwa lata później opatentował (Rys. 1) [5, 8].
Wynalazek genialnego radiologa po modyfikacji konstrukcji we-
wnętrznej został wprowadzony do obrotu w 1921 roku przez
Ge-
neral Electric
. G. Bucky nigdy nie otrzymał żadnego wynagrodzenia
z tytułu wdrożenia do eksploatacji kratki przeciwrozproszeniowej,
gdyż wraz z końcem I wojny światowej rząd StanówZjednoczonych
Ameryki Północnej przejął wszystkie patenty [6, 9].
Kratkę przeciwrozproszeniową udoskonalił Eugene Cald-
well i Hollis Potter, którzy niezależnie od siebie zapropono-
wali wprowadzenie mechanizmu wymuszającego ruch kratki
podczas ekspozycji. Przemieszczenie kratki skutkuje efektem
braku widocznych linii na radiogramie. Obecnie taki typ kratki
przeciwrozproszeniowej nazywany jest kratką Bucky lub Buc-
ky-Poter. Nazwisko Caldwell zostało zapomniane [9-11], w prze-
ciwieństwie do pamięci o genialnym radiologu, która została
utrwalona nie tylko w nazwie kratki, ale również w eponimie –
współczynnik Bucky’ego (
Bucky factor
). Współczynnik jest jedną
z cech opisujących daną kratkę przeciwrozproszeniową. Jest
miarą ilości promieniowania rozproszonego, pochłanianego
przez kratkę, wskazuje, jak zmienić parametry ekspozycji (natę-
żenie anodowe [mA] i czas [s]), aby uzyskać obraz rentgenowski
o pożądanej gęstości optycznej w danym zakresie klinicznym.
Stąd jest miarą ilościową wzrostu dawki promieniowania wyni-
kającą z zastosowania kratki przeciwrozproszeniowej [7, 12, 13].
W 1923 roku G. Bucky zdefiniował w widmie promieniowania
elektromagnetycznego niskoenergetyczne promieniowanie
rentgenowskie (ultramiękkie), które nazwał promieniowaniem
granicznym (
grenz ray
), w języku niemieckim
grenze
znaczy „gra-
nica”. Nazwa nawiązuje do lokacji promieniowania w widmie tuż
za frakcją promieniowania ultrafioletowego (UV). Długość fali
promieniowania granicznego wynosi od 0,07 do 0,4 nm. W latach
trzydziestych XX wieku ultramiękkie promieniowanie rentge-
nowskie zostało wprowadzone do praktyki klinicznej i znalazło
zastosowanie w terapii powierzchniowej zmian skórnych. Spo-
sób frakcjonowania dawki oraz jej wartość dobierana była indy-
widualnie do potrzeb każdego pacjenta, uwzględniając lokaliza-
cję (głębokość) i charakter zmiany. Promieniowanie graniczne ze
Fot. 2
. Praktyczne zastosowanie kratki przeciwrozproszeniowej. A. Radiogram
czaszki bez kratki przeciwrozproszeniowej; B. Radiogram czaszki z kratką prze-
ciwrozproszeniową [7]
Rys. 1
. Szkic z patentu nr 1164987 z 21 grudnia 1915 roku obrazujący lokalizację
i działanie kratki przeciwrozproszeniowej [9]
