vol. 5 6/2016 Inżynier i Fizyk Medyczny
306
kontrola jakości
\
quality control
artykuł naukowy
\
scientific paper
•
nieprawidłowy FOV,
•
nadmierne filtrowanie (wygładzenie),
•
występowanie „efektu ducha”.
Przyczyny te będą się przekładać także na nieprawidłowe
wyniki innych testów QC systemu MR. Dla dużego fantomu ACR
uzyskiwana rozdzielczość powinna wynosić nie mniej niż 1,0 mm
w obu kierunkach. Rozdzielczość systemu MR powinna być stała.
Wykrywanie obiektów
o niskim kontraście
Test ten pozwala określić możliwość rozróżniania na obrazie
elementów o niskim kontraście. Przeprowadza się go wizualnie.
Obraz MR odwzorowuje cechy charakterystyczne tkanki (do-
minuje tu element obiektywny) przy określonej perspektywie
obserwacji (dominuje element subiektywny). Zróżnicowanie
tkanek – w sposób specyficzny dla danej metody obrazowania –
jest odwzorowane na obrazie w skali szarości. Kontrast jest więc
fundamentalną cechą obrazu określającą zdolność do rozróżnie-
nia szczegółów i treści ogólnych. Umożliwia właściwą percepcję
zawartej w obrazie informacji, a źle dobrany może utrudniać lub
wręcz uniemożliwić interpretację diagnostyczną.
Fantom ACR zawiera w sobie obiekty różnej wielkości – ich od-
wzorowanie pojawi się na warstwach 8-11 sekwencji T1-zależnej
w płaszczyźnie poprzecznej (ang.
axial
) w postaci radialnie uło-
żonych dysków – każdy z dziesięciu promieni zawiera trzy iden-
tyczne dyski, a poszczególne promienie różnią się średnicami
dysków. Dyski te to w rzeczywistości otwory w przegrodach fan-
tomu. Kontrast uzyskuje się więc między roztworem a materia-
łem płytki. Test przeprowadza się poprzez zliczenie radialnych
promieni wypełnionych całkowicie dyskami.
Test ten jest jednym z najbardziej czułych wskaźników zabu-
rzeń funkcjonowania systemu MR.
Przyczyny zaburzające wynik testu to:
•
artefakty obrazu, np. „efekt ducha”,
•
niewłaściwe ulokowanie fantomu,
•
niewłaściwy wybór warstwy.
Grubość warstwy
Test dokładności wyznaczenia grubości warstwy pozwala okre-
ślić precyzję, z jaką uzyskiwana jest wyspecyfikowana w proto-
kole sekwencji grubość warstwy. Niepowodzenie tego testu
oznacza, że zadana w parametrach sekwencji grubość warstwy
i ta wyznaczona przez skaner istotnie się różnią. Problem ten
nie występuje zazwyczaj samodzielnie, lecz towarzyszy innym
zakłóceniom obrazu MR, może też negatywnie przełożyć się na
kontrast i SNR.
Fantom ACR wyposażony jest w specjalną wkładkę, widoczną
pośrodku warstwy 1. Jest to plastikowa płytka z dwoma rowka-
mi o grubości 1 mm nachylonymi względem płaszczyzny war-
stwy o niewielki kąt (Rys. 6).
Rys. 6
. Wkładka do weryfikacji dokładności wyznaczenia grubości warstwy
Źródło: własne.
Po zarejestrowaniu obrazów należy zmierzyć długość górne-
go (
górny
) i dolnego rowka (
dolny
). Grubość warstwy (GW) obli-
cza się ze wzoru [1, 16]:
GW
górny dolny
górny dolny
= ×
×
+
0 2,
(
)
(
)
(5)
Zmierzona grubość warstwy powinna wynosić 5 mm ± 0,7 mm.
Podstawowe przyczyny błędów wyznaczenia grubości war-
stwy to:
•
nieliniowość wzmacniacza impulsów RF (zniekształcenie
impulsów RF),
•
zła kalibracja gradientów.
Kontrola jakości systemów MR
na przykładzie aparatu MR 1,5 T firmy GE
Odpowiednik fantomu ACR skonstruowany przez firmę General
Electric (GE) jest przeznaczony do codziennej kontroli jakości
skanerów GE. Jest to fantom walcowy z zatopionymi w środku
elementami (Rys. 7).
Rys. 7
. Fantom GE
Źródło: własne.
