Inżynier i Fizyk Medyczny 6/2016 vol. 5
303
kontrola jakości
/
quality control
artykuł naukowy
/
scientific paper
ferromagnetycznych. Jest wypełniony
roztworem chlorku niklu i chlorku sodu,
co daje efekt przewodności biologicznej.
Wewnątrz fantomu umieszczono kilka
struktur, które umożliwiają pomiar róż-
nych parametrów [1, 14].
Na rysunku 2 przedstawiono obraz loka-
lizatora skanowania fantomu ACR, zareje-
strowany wpłaszczyźnie strzałkowej (
sagit-
tal plane
) oraz sam fantomw odpowiednim
ustawieniu. Lokalizator skanowania (ang.
Localizer
) to sekwencja impulsowa, która
ma na celu pobranie strukturalnego ob-
razu wybranego obszaru anatomicznego
w płaszczyźnie strzałkowej (
plane median
),
czołowej (
plane coronal
) i poprzecznej (
pla-
ne axial
,
plane horizontal
). Skanowanie to wykonuje się zwykle
w kilkunastu warstwach o grubości kilku milimetrów, w wyniku
czego otrzymujemy kilkanaście obrazów. Sekwencja ta jest punk-
tem wyjścia do dalszych procedur kontroli jakości.
Standardowo rejestruje się obraz lokalizatora w płaszczyźnie
strzałkowej w centralnej osi fantomu (warstwa grubości 20 mm,
sekwencja
spin echo
) oraz obrazy 11 warstw o grubości 5 mm
(Rys. 3) w sekwencjach T1 i T2 zależnych.
Zalecane przez ACR sekwencje oraz ich parametry prezentuje
tabela 1.
W dalszej części omówiono podstawowe testy kontroli jako-
ści wykonywane z użyciem fantomu ACR.
Rys. 1
. Fantom ACR – średnica walca wynosi 20,4 cm
(średnica wewnętrzna: 19,0 cm), długość 16,5 cm (wy-
miar wewnętrzny: 15,0 cm)
Źródło:
.
Rys. 2
. Po lewej – obraz lokalizatora skanowania dla fantomu ACR w płaszczyźnie strzałkowej: 1 – wkład do pomiarów
rozdzielczości przestrzennej, 2 – krzyżujące się kliny stosowane do sprawdzania dokładności położenia warstwy, 3 – otwory
w płytkach plastikowych umieszczonych w fantomie umożliwiają pomiar rozdzielczości przy niskim kontraście, 4 – układ
kwadratów stosowany przy pomiarze zniekształceń geometrycznych (warstwa 5). Strzałka wskazuje wymiar skanowanego
obszaru. Po prawej: fantom ACR w ułożeniu umożliwiającym porównanie obrazu z rzeczywistymi strukturami
Źródło: [1].
Rys. 3
. Obraz lokalizatora i obrazy warstw 1-11 MR fantomu ACR w płaszczyźnie poprzecznej
Źródło: [1].
Współczynnik SNR
Współczynnik SNR jest czułym wskaźnikiem stanu systemu MR.
Pomiar SNR uważany jest za najważniejszy test jakości, bowiem
obniżenie wartości tego współczynnika bezpośrednio wskazuje
na pogorszenie jakości badania obrazowego. Ponieważ SNR jest
zdefiniowany jako stosunek sygnału do szumu, zarówno obniżenie
sygnału, jak i wzrost poziomu szumu w systemie będą prowadzić
do redukcji SNR. Główne przyczyny obniżenia stosunku sygnału do
szumu towzrost szumu środowiska, nieprawidłowa praca główne-
go systemu kalibracyjnego cewek, systemu przetwarzania obrazu
lub nieprawidłowo zastosowana sekwencja pomiarowa.
Tabela 1
. Test z zastosowaniem fantomu ACR: przykładowe wartości parametrów sekwencji MR stosowanych podczas testów
Sekwencja
Typ se-
kwencji
TR [ms]
TE [ms]
FOV [cm]
Liczba
warstw
Grubość
warstwy
[mm]
Liczba
powtórzeń
Matryca
obrazu
Czas
pomiaru*
[min]
Lokalizator
Spin Echo
200
20
25
1
20
1
256 × 256
∼
1
Axial T1
Spin Echo
500
20
25
11
5
1
256 × 256
∼
2
Axial T2 Double-Echo
Spin Echo
2000
20/80
25
11
5
1
256 × 256
∼
20
* Czas skanowania zależy od aparatu MR, na którym wykonywane są testy.
