Inżynier i Fizyk Medyczny 6/2016 vol. 5
295
artykuł
/
article
radioterapia
/
radiotherapy
populacji), (iii) liczby i stopnia skomplikowania urządzeń i przeprowadza-
nych procedur, (iv) liczby pacjentów poddanych badaniom i leczeniu, (v)
obciążenia wynikającego z nauczania i szkoleń, a także (vi) udziału w pra-
cach badawczych i badaniach klinicznych. Państwa członkowskie powin-
nyzapewnićswoimobywatelomoptymalnystanwiedzyzdziedzinyopie-
ki zdrowotnej i przyjąć do wiadomości, że rola fizyka medycznego jest
fundamentalna, jeśli chodzi o postęp technologii medycznych.
Ze względu na różnice w poziomach opieki zdrowotnej, zadaniach
przypisywanych fizykom medycznym oraz zasobów finansowych,
obecna liczba fizyków medycznych na milion mieszkańców wykazuje
znaczne różnice wposzczególnych krajach: z około 3 czynnych fizyków
na milion obywateli do prawie 50 na milion. W krajach z mniejszą licz-
bą fizyków medycznych będzie istniała potrzeba pozyskania większej
liczby ekspertów fizyki medycznej, aby zapewnić odpowiedni stan
wiedzy z technologii stosowanych w procedurach klinicznych.
Trudno jest określić optymalną liczbę pracowników. Wynika to
między innymi z różnic pomiędzy zakresem czynności powierzanych
fizykom medycznym. Zakresy obowiązków mogą znacząco różnić
się pomiędzy poszczególnymi krajami Unii Europejskiej, a nawet
wewnątrz jednego kraju. W radioterapii, medycynie nuklearnej, ra-
diologii i ochronie radiologicznej istnieją jednak w Europie określone
wymogi prawne dotyczące usług świadczonych przez fizyka medycz-
nego (w szczególności MPE i RPE). Dlatego dla tych specjalności ko-
nieczne jest określenie minimalnej liczby fizyków świadczących usłu-
gi. Minimalne poziomy zatrudnienia zawarte zostały w Załączniku I.
Założenia poczynione przy kalkulacji optymalnego poziomu
zatrudnienia:
1.
Poziom zatrudnienia oparty jest na założeniu, że instytucje
posiadają nowoczesny sprzęt oraz sprecyzowane zostały wy-
magania stawiane fizykom. Im wyższe standardy, tym więk-
szy wysiłek będzie kładziony na ich utrzymanie. Jeśli usługa
jest w trakcie wdrażania, wymaga dodatkowych pracowników
w ciągu pierwszych lat.
2.
Fizycy nie są angażowani do świadczenia usług z zakresu kon-
serwacji sprzętu i wsparcia informatycznego.
3.
Kompleksowe czynności związane z ochroną radiologiczną wy-
konuje osoba dodatkowa. Osoby pracujące na rzecz radiotera-
pii, medycyny nuklearnej oraz rentgenodiagnostyki zatrudnio-
ne są w odpowiednim zakładzie fizyki medycznej.
4.
Należy wziąć pod uwagę obciążenie fizyków medycznych wyni-
kające z prowadzenia zajęć dydaktycznych. W przypadku pro-
wadzenia badań naukowych lub wdrażania nowych technologii
konieczne jest zatrudnienie dodatkowego personelu.
5.
Europejskie wytyczne dotyczące ekspertów fizyki medycznej
(MPE) dotyczą tylko usług związanych z promieniowaniem joni-
zującym. Dla innych, np. MRI, USG, hipertermii, krioterapii, abla-
cji będą one sporządzone w późniejszym czasie przez EFOMP.
Posiadanie dużego zakładu fizyki medycznej (np. zatrudniającego
więcej niż 11 fizyków) niesie ze sobą, zdaniem autorów dokumentu,
pewne ekonomiczne korzyści. Według obliczeń można w takim przy-
padku liczbę zatrudnionych zredukować nawet o 20 procent. Wprzy-
padku większych ośrodków pojawia się dodatkowo możliwość
zatrudnienia personelu pomocniczego, który może wykonywać
określone czynności pod nadzorem eksperta (MPE). Będzie to możli-
we, jeśli wszystkie obowiązki zostały dokładnie sprecyzowane.
Dla tych z państw europejskich, które nie spełniają wymagań zawar-
tych w Załączniku I, minimalne poziomy zatrudnienia (w przeliczeniu na
milion mieszkańców) podane zostały w Załączniku II. Od tych państw
nie będzie się oczekiwało świadczenia usług na najwyższym poziomie.
Przy wyliczaniu minimalnego poziomu zatrudnienia (załącznik nr 1)
pojęcie fizyka medycznego jest używane do określenia osoby doświad-
czonej, posiadającej odpowiednie kwalifikacje co najmniej na poziomie
7 EQF od kilku lat. Jest zalecane, aby wśród personelu medycznego
znajdowali się fizycy na poziomie 8 EQF w zależności od specjalizacji.
Na tym poziomie fizyk medyczny pracuje bez nadzoru. Jakkolwiek nie
oznacza to braku podwójnej kontroli. W przypadku, gdy takie kontrole
są wymagane, normą jest, żeMPE sprawdza osobymniej doświadczone
oraz personel pomocniczy. W sytuacjach o wysokim ryzyku może zaist-
nieć sytuacja, w której występuje konieczność sprawdzania wykonywa-
nych czynności przez drugiego fizyka medycznego.
W wytycznych mowa wyłącznie o fizykach medycznych i MPE pra-
cujących w pełnym wymiarze WTE (
Whole Time Equivalent
). To samo
dotyczy minimalnej liczby inspektorów ochrony radiologicznej.
Należy zauważyć, że dodatkowa liczba personelu w zakresie usług
z fizyki medycznej powinna być równa lub co najwyżej dwukrotnie
większa od liczby doświadczonych fizyków/MPE. Obejmuje to młod-
szych fizykówmedycznych, techników fizyki medycznej, asystentów,
pracowników administracyjnych.
reklama
