Inżynier i Fizyk Medyczny 1/2014 vol. 3
11
radiologia
/
radiology
artykuł naukowy
/
scientific paper
Streszczenie
W
pracy przedstawiono techniki pozycjonowa-
nia w badaniu mammograficznym. Omówio-
no przygotowanie do badania oraz jego realizację
w projekcjach podstawowych oraz dodatkowych,
diagnostycznych. Zwrócono uwagę na procedury
oraz błędy, których należy unikać.
Słowa kluczowe:
mammografia, pozycjonowanie
Abstract
T
he techniques of positioning in mammography,
were presented in the article. The preparation
for examination and as its realization in views consid-
ered as a gold standard as well as additional diagnos-
tic views, were discussed.
Key words:
mammography, positioning
Pozycjonowanie w mammografii
Positioning in mammography
Elżbieta Łuczyńska
Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie,
ul. Garncarska 11, 31-115 Kraków, tel. +48 12 423 10 55, e-mail:
12
otrzymano / received:
26.12.2014
poprawiono / corrected:
14.01.2014
zaakceptowano / accepted:
30.01.2014
Wprowadzenie
Mammografia rentgenowska
stosowana jest
w przypadkach klinicznego podejrzenia chorób gru-
czołu piersiowego i w badaniach przesiewowych.
Jest metodą szeroko dostępną, prostą i tanią. We-
dług różnych autorów czułość mammografii wynosi
od 52-94%, swoistość 75-98%.
Według zaleceń
American College of Radiology
,
pierwsze badanie mammograficzne u kobiet po-
winno być przeprowadzone między 35 a 40 rokiem
życia. Badanie to pozwala na ocenę typu budowy
piersi oraz na wykluczenie mikrozwapnień. W zależ-
ności od typu budowy piersi, obecności lub braku
zmian ogniskowych w piersiach, badanie mammo-
graficzne jest powtarzane co roku lub co dwa lata.
Standardowo, pomiędzy 50 a 70 rokiem życia bada-
nie mammograficzne jest wykonywane co dwa lata.
Udowodniono, że prowadzenie mammograficz-
nych badań przesiewowych (skriningowych) obniża
umieralność z powodu raka piersi. Aby osiągnąć ten
cel, konieczne jest spełnienie surowych wymogów
jakościowych.
Jakość zdjęć mammograficznych zależy od wielu
czynników, m.in.: sprzętu radiologicznego, przeszko-
lenia, doświadczenia oraz motywacji technika wyko-
nującego badanie, zachowania technika w stosunku
do badanej kobiety, nastroju w pokoju badań.
Technika wykonania
Przed rozpoczęciem badania mammograficznego
technik powinien przywitać kobietę, przedstawić się
i nawiązać z nią kontakt wzrokowy, następnie prze-
prowadzić wywiad w sprawie poprzedniego badania
mammograficznego oraz występujących w przeszło-
ści problemów z piersiami. Na odpowiednim formu-
larzu każdy technik powinien zapisać bieżące objawy
dotyczące piersi oraz wszystkie informacje, które
mogą być ważne dla radiologa. Każdy technik powi-
nien również zauważyć zmiany w obrębie skóry, takie
jak podrażnienia czy zadrapania i ocenić ewentualną
bolesność piersi. Jeśli powyższe zmiany występu-
ją, mogą spowodować większą bolesność badania
mammograficznego, a więc trudność w jego wyko-
naniu. Podczas rozmowy wstępnej informacja prze-
kazywana pacjentce powinna uwzględniać:
––
opis procedury wykonania badania mammo-
graficznego,
––
wyjaśnienie znaczenia ucisku,
––
sposób otrzymania wyniku.
Kompresja odgrywa znaczącą rolą w badaniu mam-
mograficznym. By otrzymać mammografię o prawi-
dłowej jakości, niezbędne jest ustalenie właściwego
ucisku piersi, który:
––
zmniejsza promieniowanie rozproszone i przy-
czynia się do poprawy kontrastu obrazu,