vol. 2 6/2013 Inżynier i Fizyk Medyczny
284
redakcja
\
editorial board
Specjalne (ultradźwięki)
Redaktor Naczelny
Grzegorz Pawlicki
Prof. dr hab. inż. lek. med.
KOMITET NAUKOWY
/ SCIENTIFIC COMMITTEE
prof. dr hab. inż. lek. med.
Grzegorz Pawlicki
dr hab. inż.
Ewa Zalewska
dr hab. n. med.
Paweł Kukołowicz
dr inż. Dominika
Oborska-Kumaszyńska
RADA NAUKOWA / SCIENTIFIC COUNCIL
dr hab. inż. Maciej Budzanowski, IFJ PAN, Kraków
dr hab. Wojciech Bulski, Centrum Onkologii, Warszawa
dr hab. Arkadiusz Derkacz, UM, Wrocław
dr n. med. Wojciech Glinkowski, PTT, Warszawa
prof. Natalia Golnik, PW, Warszawa
mgr Agnieszka Janaszczyk, UM, Poznań
dr inż. Jolanta Karpowicz, CIOP-PIB, Warszawa
dr inż. Renata Kopeć, IFJ PAN, Kraków
prof. Danuta Koradecka, CIOP-PIB, Warszawa
dr inż. Ryszard Kowski, PTIK, Łódź
prof. Leszek Królicki, UM, Warszawa
dr hab. n. med. Paweł Kukołowicz, PTFM Warszawa
prof. Roman Maniewski, IBIB PAN, Warszawa
prof. dr hab. Rafał Matkowski, UM, Wrocław
prof. dr hab. Andrzej Nowicki, IPPT, PAN
dr inż. Dominika Oborska-Kumaszyńska, NCHospital,
Wolverhampton Royal Hospitals, UK
prof. Tadeusz Pałko, PW, Warszawa
mgr Maria Paroń, NWSM Wrocław
prof. Grzegorz Pawlicki, PW, Warszawa
Czesław Pływacz, PSTE, Piekary Śląskie
prof. Halina Podbielska, PWR Wrocław
prof. Marek Sąsiadek, AM, Wrocław
prof. Andrzej Urbanik, CM UJ, Kraków
dr hab. inż. Ewa Zalewska, IBIB PAN, Warszawa
PATRONAT / PATRONATE
Niepubliczna Wyższa Szkoła
Medyczna z siedzibą we Wrocławiu,
ul. Nowowiejska 69, 50-340 Wrocław
REDAKCJA
/ EDITORIAL BOARD
Redaktor Naczelny
/ Editor-in-Chief
prof. dr hab. inż. lek. med.
Grzegorz Pawlicki
Z-ca Redaktora Naczelnego
/ Editor
dr hab. inż. Ewa Zalewska
Z-ca Redaktora Naczelnego
/ Editor
mgr inż. Jacek Lewandowski
Redaktor techniczny
/ Managing Editor
mgr inż. Katarzyna Wilczyńska
ADRES REDAKCJI
INDYGO Zahir Media
ul. Kamienna 105 lok. 9,
50-547 Wrocław
tel./fax + 48 71 796 41 59
e-mail:
PRENUMERATA
/ SUBSCRIPTION
Janusz Bona
Cena jednego egzemplarza
15,50 zł
Prenumerata roczna –
90 zł
WYDAWNICTWO
/ PUBLISHING HOUSE
INDYGO Zahir Media
Dyrektor Wydawnictwa
Katarzyna Wilczyńska
Dyrektor Marketingu
Jacek Lewandowski
Sekretarz Redakcji
Janusz Bona
DTP
Tomasz Brończyk
stopka redakcyjna
W
poprzednich wydaniach „Inżyniera i Fizyka
Medycznego” przypominałem rolę wybit-
nych Polaków w rozwoju technologii medycznej.
Tak się składało, że zarówno Maria Skłodowska-
Curie, jak i Jan Czochralski swoimi odkryciami
utorowali drogę do powstania nowoczesnych
urządzeń do wizualizacji narządów wewnętrz-
nych ciała metodami nieinwazyjnymi TK, MRI
oraz PET.
Warto przypomnieć, że zanim skonstruowa-
no w 1972 roku (Hounsfield, rentgenowski)
tomograf komputerowy (TK), w medycynie
już od początku lat 60. stosowano urządzenia
ultradźwiękowe, które w swoisty sposób umoż-
liwiały obrazowanie warstwowe narządów
wewnętrznych.
Jednym z pierwszych konstruktorów urzą-
dzeń USG w zastosowaniach medycznych był
prof. Leszek Filipczyński ze współpracownikami
(J. Etienne, G. Łypacewicz) pracującymi w Insty-
tucie Podstawowych Problemów Technicznych
Polskiej Akademii Nauk (IPPT, PAN). Skonstru-
owany przez nich w 1965 roku ultrasonograf
wprowadzony został niezwłocznie do badania
narządów jamy brzusznej (w Klinice Położnic-
twa i Ginekologii AM w Warszawie – kier. prof.
I. Roszkowski), był trzecim takim urządzeniem
na świecie (pierwsze zbudowano w Stanach
Zjednoczonych).
W ślad za tym powstawały urządzenia do
szczegółowego badania echograficznego struk-
tury innych narządów, w tym serca, układu na-
czyniowego (wielkich tętnic), moczowego (nerek
i pęcherza), struktury płodu (wewnątrz macicy).
Wykorzystanie zjawiska Dopplera (A. No-
wicki) umożliwiło ponadto badanie czynności
niektórych narządów (ruchów serca i zastawek,
tętna serca i ruchów płodu oraz pomiary prze-
pływu krwi w sercu i naczyniach). Początkowo
uzyskiwane obrazy były dwuwymiarowe, obec-
nie dzięki wspomaganiu komputerem można
także syntetyzować obrazy trójwymiarowe.
Badania
ultradźwiękami
zapoczątkowa-
ne przez prof. L. Filipczyńkiego na Politech-
nice Warszawskiej, a następnie w Zakładzie
Ultradźwięków IPPT PAN, są kontynuowane
do dzisiaj przez jego ucznia prof. Andrzeja No-
wickiego. Wyniki tych badań i opracowanych
konstrukcji dały podstawy firmom, które pod-
jęły produkcje urządzeń ultrasonograficznych
w kraju (np. ECHOSON w Puławach).
Prof. Leszek Filipczyński w 1981 roku i prof.
Andrzej Nowicki w 1988 roku zostali uhonoro-
wani przez Światowe Towarzystwo Ultradźwię-
ków w Medycynie i Biologii tytułami „Pionier
Ultradźwięków w Medycynie i Biologii”, a także
tytułami Honorowych Członków Amerykańskie-
go Instytutu Ultradźwięków w Medycynie.
W 1997 roku prof. L. Filipczyński został zali-
czony w poczet członków International Aca-
demy for Medical and Biological Engineering,
USA.
Są także laureatami Nagród i Odznaczeń
Krajowych. Prof. A. Nowicki jest obecnie
wiceprzewodniczącym Polskiego Towarzy-
stwa Ultrasonograficznego. W latach po-
przednich przez dwie kadencje pełnił funkcje
przewodniczącego.
1,2,3 5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,...48