vol. 2 6/2013 Inżynier i Fizyk Medyczny
radiologia
\
radiology
294
artykuł
\
article
europejskich (Rys. 2) – względne przeżycia 5-letnie chorych w la-
tach 1990-1994 według badania EUROCARE 3 były o prawie 14%
niższe. Pod koniec XX wieku wyniki leczenia raka piersi w Polsce
uległy pewnej poprawie: według badania
EUROCARE 4 względne przeżycia 5‑letnie
wynosiły już tylko o 5,7% mniej niż średnia
europejska, a w latach od 2000 do 2002 wy-
nosiły około 74%, zatem były o 6% gorsze
niż w Europie [9, 10].
Bez wątpienia złe wyniki leczenia były
przyczynkiem do prac nad wprowadze-
niemw Polsce przesiewowych badań mam-
mograficznych. Ostatecznie dopiero na
mocy ustanowionej 1 lipca 2005 roku usta-
wy o „Narodowym Programie Zwalczania
Chorób Nowotworowych” wprowadzono
w Polsce m.in. program wczesnego wykry-
wania raka piersi. Od 2006 roku bezpłatne
badania mammograficzne mogą wykony-
wać co 2 lata kobiety w wieku 50-69 lat.
Od 2007 roku usługodawcy i wszystkie
wykonane w ramach programu badania są
monitorowane za pomocą Systemu Infor-
matycznego Monitorowania Profilaktyki
(SIMP). Zadania programowe realizowane
są przez dwa podmioty: Narodowy Fun-
dusz Zdrowia kontraktuje badania i finan-
suje je, a Ministerstwo Zdrowia (MZ) po-
przez Centralny Ośrodek Koordynujący i 16
Wojewódzkich Ośrodków Koordynujących
(COK i WOK) zajmuje się marketingiem,
szkoleniami i monitoruje jakość wykonywa-
nych badań.
Po wykonaniu mammografii na eta-
pie diagnostyki podstawowej kobiety ze
zmianami zaliczanymi do kategorii prawdopodobnie złośli-
wych, niejednoznacznych lub gdy nie było możliwości okre-
ślenia charakteru zmiany w MMG mają zapewnioną dalszą dia-
gnostykę w ramach etapu pogłębionego (czyli do:
mammografii w dodatkowych projekcjach, zdjęć
celowanych, ultrasonografii i badania przedmioto-
wego). Po tym etapie pacjentki kwalifikowane są
do biopsji, kontrolnego (po 6-12 miesiącach) bada-
nia obrazowego w terminie przyspieszonym lub na
MMG zgodnie z interwałem. W publikowanych przez
nasz zespół analizach wykazaliśmy, że skuteczność
diagnostyki w pierwszych latach dolnośląskiego
skryningu mammograficznego była na wysokim
poziomie, osiągając wyszczególnione w rekomen-
dacjach europejskich zalecane wartości [11, 12, 13],
a analiza kosztów i efektów (Tabela 1) wskazuje na
ich korzystny stosunek [14], co dodatkowo uzasadnia
celowość prowadzenia badań przesiewowych raka
piersi. Koszt wykrycia raka piersi w programie mam-
mograficznych badań przesiewowych jest w Polsce
znacznie mniejszy niż w USA i wyraźnie niższy niż
Rys. 1
. Liczba zachorowań na inwazyjne nowotwory piersi kobiet (C50) i przedinwazyjne raki piersi (D05) wwoj. dolnośląskim
w latach 2005 i 2010 (przed i po wprowadzeniu skryningu raka piersi). Kolorem wyróżniono grupę wiekową objętą od 2006
roku programem skryningowym: 50-69 lat
Źródło: [2].
Rys. 2
. Względne 5-letnie przeżycia chorych na raka piersi w latach 1990-1994, 1995-1999 i 2000-2002 w Euro-
pie (według EUROCARE 3 i EUROCARE 4)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Islandia
Szwecja
Finlandia
Włochy
Szwajcaria
Hiszpania
EUROPA
Austria
Niemcy
Czechy
Polska
1...,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13 15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,...48