Page 33 - IFM 2 2013 - calosc - www
Basic HTML Version
Inżynier i Fizyk Medyczny 2/2013 vol. 2
artykuł
/
article
radiologia
/
radiology
81
Hipotezy ochrony radiologicznej
Mariusz Sudyk¹, Karolina Sudyk²
1
MedicX Lab Laboratorium Pomiarowe, ul. Strażacka 5/5, 81-616 Gdynia, tel. +48 505 363 765, e-mail:lab@medicxlab.pl
2
Zakład Medycyny Nuklearnej, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku, ul. Debinki 7, 80-952 Gdańsk, tel. +48 58 349 29 06, e-mail:
Niemal dwa lata po awarii w elektrowni jądrowej Fukushima Daiichi wszyscy
zastanawiają się nad konsekwencjami budowania elektrowni jądrowych. Wśród
społeczeństwa popularne jest przekonanie, że każda dawka promieniowania
jest szkodliwa dla zdrowia. Dodatkowo opinia ta podsycana jest przez każdy wy-
padek radiacyjny, m.in.: awarię w elektrowni Three Mile Island w 1979 roku czy
Czarnobylu w 1986 roku. Jest to jednak tylko jedna z hipotez. Na pytanie, która
z nich jest prawdziwa, nie ma jednoznacznej odpowiedzi, a zdania naukowców są
podzielone. Istnieje wiele publikacji naukowych potwierdzajacych różne hipote-
zy, co w konsekwencji wprowadza jedynie coraz więcej wątpliwości, szczególnie
wśród osób mających kontakt z promieniowaniem jonizującym podczas rutyno-
wych badań diagnostycznych i pracy zawodowej.
Wprowadzenie
W artykule przybliżono podstawowe założenia
głównych hipotez oddziaływania promieniowa-
nia jonizującego na organizmy żywe oraz przed-
stawiono kilka przypadków dotyczących promie-
niowania i wypadków radiacyjnych.
Hipotezy ochrony radiologicznej to teorie opi-
sujące efekt oddziaływania różnych dawek promie-
niowania jonizującego na organizm ludzki. W orga-
nizacjach zajmujących się ochroną radiologiczną
przyjmowane jest podejście liniowego bezprogo-
wego oddziaływania promieniowania na organizm
LNT (
Linear-No Threshold Theory
). Autorem tej
hipotezy był noblista Hermann J. Muller, który na
podstawie badań nad mutacjami wywoływanymi
przez promieniowanie jonizujące dokonał ekstra-
polacji wyników na niskie dawki. Po atakach jądro-
wych USA na Hiroshimę i Nagasaki, Muller należał
do zwolenników zaprzestania testowania broni
jądrowej, będąc przekonanym o wielkiej szkodli-
wości promieniowania jonizującego na organizmy
żywe. Zgodnie z teorią LNT każda dawka jest nie-
bezpieczna i szkodliwa dla organizmu, a stopień
szkodliwości jest liniowo uzależniony od wielkości
dawki pochłoniętej. Biorąc pod uwagę tę teorię,
tło promieniowania ziemskiego powoduje skutki
stochastyczne, co przez wielu naukowców zostało
zanegowane. W wielu badaniach wykazano, że na-
turalne promieniowanie występujące na ziemi nie
ma negatywnego wpływu na ludzi żyjących wmiej-
scach zwiększonego tła naturalnego promieniowa-
nia, zaprzeczając tym samym hipotezie LNT [1, 2].
Przykładem są społeczności żyjące na dużych wy-
sokościch nad poziomem morza, wśród których
nie odnotowuje się wzmożonych negatywnych
skutków promieniowania jonizującego. Innym przy-
kładem mogą być okolice miasta Ramsar w Iranie,
w których dzięki radioaktywnym źródłom odno-
towuje się najwyższe dawki roczne na mieszkańca
wynoszące nawet do 260 mSv – przekraczają za-
tem roczną dawkę graniczną kilkunastokrotnie [3].
Badania te skłoniły naukowców do wysunięcia
innej hipotezy zakładającej, że istnieje pewien
próg dawki prominiowania, powyżej którego ob-
serwuje się zależność liniową skutku od dawki
pochłonietej promieniowania, tak jak to opisuje
Author:
VOA Photo / D. Markosian
