Inżynier i Fizyk Medyczny 4/2015 vol. 4
175
redakcja
/
editorial board
Dwumiesięcznik Inżynier i Fizyk Medyczny jest czasopismem recenzo-
wanym, indeksowanym w Index Copernicus (5,25).
Publikowane są prace
w następujących kategoriach:
prace naukowe, badawcze, studia przypadków,
artykuły poglądowe, doniesienia, wywiady, polemiki, artykuły o tematyce spo-
łeczno-zawodowej i dotyczące specjalizacji zawodowych, raporty techniczne
i sprawozdania. Zamieszcza również przeglądy literatury przedmiotu, recenzje
książek oraz aktualności branżowe.
Czasopismo jest redagowane przez Redakcję w wersji papierowej oraz
wwersji elektronicznej. Publikowane są prace z następujących dziedzin: diagno-
styka obrazowa, interwencyjna (zabiegowa), elektrodiagnostyka, informatyka
medyczna (telemedycyna; e-zdrowie), wyposażenie i techniczne środki tera-
peutyczne (radio-, elektro-, światło-, mechanoterapia itd.), implanty, sztuczne
narządy, transport medyczny, bezpieczeństwo, aspekty prawne, finansowanie,
organizacja i zarządzanie w jednostkach ochrony zdrowia, prawo i edukacja.
Istnieje możliwość opublikowania artykułów z innych dziedzin, łączących tema-
tykę zgodną z profilem pisma.
Nadsyłane prace nie mogą być publikowane w innych czasopismach.
Każda praca naukowa powinna zawierać tytuł, streszczenie (do 500 znaków
ze spacjami) i słowa kluczowe w języku polskim i angielskim, a także dokładną
afiliację wszystkich współautorów (adres, kontakt e-mail i telefoniczny). Układ
prac powinien uwzględniać: streszczenie, wstęp, rozdziały, zakończenie.
Literaturę, na którą powołuje się Autor, należy numerować w kolejności wy-
stępowania w tekście (nie w porządku alfabetycznym) w nawiasach kwadrato-
wych, a w spisie literatury w sposób podany poniżej.
• Artykuły w czasopismach naukowych
(prosimy podawać pełne tytuły oraz
oficjalne skróty nazw czasopism)
:
1.
B. Szafjański, G. Pawlicki, T. Pałko, J. Kosicki:
Impedance plethysmography in
the evaluation of peripheral blood flow in children
, Pediatr Pol, 56(10), 1981,
1131-1140.
czyli:
inicjał(y) imienia i nazwisko autora(rów),
tytuł artykułu
(italik), tytuł cza-
sopisma (preferowany międzynarodowy skrót), nr tomu (nr wydania), rok wy-
dania, numery stron.
• Książki
2.
G. Pawlicki (ed.):
Podstawy inżynierii medycznej
, Wyd. OWPW, Warszawa 1997.
czyli:
inicjał(y) imienia i nazwisko autora(rów),
tytuł książki
(italik), wydawca,
miejsce i rok wydania, ewentualnie numery stron.
Rysunki i fotografie (na osobnych stronach, załączone jako oddzielne pliki,
oznaczone symbolem rys. oraz fot.) należy numerować kolejno, z zaznaczeniem
miejsca w tekście, w którym powinny się znaleźć.
Grafikę (wykresy, fotografie) należy dostarczyć jako pliki: *.eps, *.tif lub *.jpg
o rozdzielczości 300 dpi.
Autorom nie przysługuje honorarium za nadesłane prace. W przypadku pozy-
tywnej recenzji Autor otrzyma bezpłatny egzemplarz wydania kwartalnika,
w którym zamieszczono jego pracę. Redakcja zastrzega sobie prawo do wpro-
wadzenia zmian redakcyjnych w publikowanych artykułach. Wszelkie prawa
w stosunku do tekstów drukowanych w czasopiśmie są zastrzeżone.
Przesłanie pracy do publikacji jest tożsame z przekazaniem praw autorskich.
Opublikowane prace stają się własnością redakcji. Przedruk w całości lub we
fragmentach czy też tłumaczenie na inny język mogą być dokonane wyłącznie
po uzyskaniu pisemnej zgody redakcji.
Redakcja nie bierze odpowiedzialności za stwierdzenia, opinie oraz dane za-
warte w nadesłanych pracach lub materiałach reklamowych. Redakcja zastrze-
ga sobie prawo do poprawienia stylu i nazewnictwa.
Prace można przesyłać wyłącznie w formie elektronicznej, w formacie *.doc,
na adres e-mail:
,
.
Instructions for Authors in English version can be obtained
from the office of Editor:
Instrukcje dla autorów dostępne na
Instrukcja dla Autorów
Z-ca Redaktora Naczelnego
dr hab. inż.
Ewa Zalewska
prof. nadzw.
W stronę obrazowania molekularnego
w badaniach MRI
T
echniki obrazowania w diagnostyce medycznej
wykorzystują różne zjawiska fizyczne, takie jak
promieniowanie
rentgenowskie,
promieniotwór-
czość izotopów, magnetyczny rezonans jądrowy, fale
ultradźwiękowe i zjawisko Dopplera oraz promienio-
wanie termiczne, co określa obszar diagnostyczny,
któremu metoda jest dedykowana. Na przestrzeni lat
rozwój metod obrazowania dążył do osiągnięcia jak
najlepszej jakości obrazu poprzez zwiększenie jego
rozdzielczości i kontrastu. Niewiele zmian wiązało się
z wprowadzeniem metod wykorzystujących do celów
diagnostycznych znane od dawna zjawiska fizyczne,
które zmieniały koncepcyjnie i jakościowo sposób ob-
razowania i wiązały się z rozbudowaniem aparatury.
W badaniach MRI znaczącym krokiem było wprowa-
dzenie przez S. Ogawę w latach 90. badań funkcjonal-
nych z zastosowaniem metody BOLD (
Blood Oxygen Level
Dependent
) obrazującej zmiany ukrwienia i utlenowania
kory mózgowej związane z wykonywaniem zadań lub
stymulacją. U podstaw metody leżą dwa odkryte znacz-
nie wcześniej zjawiska, a mianowicie opisane przez C.
Roya i Ch. Sherringtona pod koniec XIX wieku (1890 r.)
zjawisko zwiększonego napływu krwi utlenowanej do
aktywowanych ośrodków korowych, oraz stwierdzenie
przez P.L. Paulinga w 1935 roku, że oxyhemoglobina
i deoxyhemoglobina mają inne właściwości magnetyczne
– są odpowiednio dia- i paramagnetykiem, co umożliwia
ich różnicowanie w obrazie MRI. Techniczne możliwości
do wykorzystania tych zjawisk pojawiły się w latach 90.
iumożliwiływprowadzeniewbadaniachMRIobrazowania
funkcjonalnego(fMRI)pokazującegoaktywacjęośrodków
korowych. Spowodowało to istotne rozszerzenie zastoso-
wania obrazowaniaMRI o badania czynnościowe.
Kolejnym znaczącym krokiem w rozszerzeniu zasto-
sowań MRI jest postęp w obrazowaniu molekularnym,
którego istotność diagnostyczna polega na tym, że
umożliwia wykrycie wczesnych zmian metabolicznych
wyprzedzających możliwe do stwierdzenia innymi
metodami zmiany strukturalne. Badanie metodą rezo-
nansu magnetycznego umożliwia pomiar spektrosko-
powy stężenia metabolitów z ograniczeniem jednak
do identyfikacji substancji endogennych, których fizjo-
logiczne stężenie jest relatywnie duże (rzędu milimo-
li/l). Jest ono jednak na tyle małe, że uzyskuje się niski
poziom sygnału w odniesieniu do szumu.
Nowatorskim kierunkiem rozwoju tej metody jest
zastosowanie kontrastów hiperpolaryzacyjnych, czyli
substancji chemicznych znakowanych atomami ulega-
jącymi, w odpowiednich warunkach, hiperpolaryzacji.
Uzyskuje się wzmocnienie sygnału rzędu 10
5
, zwięk-
szając czułość detekcji w pomiarze spektroskopowym.
W procesie tym wykorzystuje się zjawisko dynamicz-
nej polaryzacji jądrowej (
Dynamic Nuclear Polarization
(DNP)) opisane w 1953 roku przez A.W. Overhausera.
Zastosowaniemetody polaryzacji do badań spektrosko-
powychMRI zaproponował w2003 roku J.H. Ardenkjær-
-Larsen. Podstawy tej metody przedstawiono w bie-
żącym wydaniu – artykule:
Hiperpolaryzacyjne związki
kontrastujące w obrazowaniu MRI. Podstawy metody.
Wprowadzanie tej metody do diagnostyki medycz-
nej jest na etapie badań przedklinicznych oraz pierw-
szych badań klinicznych prowadzonych w kilkunastu
ośrodkach na świecie. Stosowanie kontrastów hiper-
polaryzacyjnych wymaga rozbudowy aparatury do
badań MRI o hiperpolaryzator zapewniający warunki
sterylności całego procesu. Hiperpolaryzator musi być
umieszczony w pobliżu skanera, zwykle w sąsiednimpo-
mieszczeniu, ze względu na to, że stan hiperpolaryzacji
jest krótkotrwały i trwa kilkadziesiąt sekund. Polska
dołączyła do krajów prowadzących prace nad wdroże-
niem tej metody do diagnostyki. Pierwsza pracownia,
której wyposażenie spełnia wszystkie wymagania ko-
nieczne do wytwarzania kontrastów hiperpolaryzacyj-
nych przeznaczonych do badań pacjentów rozpoczęła
w tym roku prace w Ośrodku Zintegrowanych Badań
Strukturalnych i Czynnościowych Centralnego Układu
Nerwowego – CNSLab, Instytutu Bio-
cybernetyki i Inżynierii Biomedycznej
im. M. Nałęcza PAN i Wojskowego In-
stytutu Medycyny Lotniczej.
Zastosowanie wspomnianych zja-
wisk związane z rozbudową aparatu-
rową powoduje rozszerzenie obszaru
diagnostycznego badań MRI, dedyko-
wanych obrazowaniu struktury. Bada-
nia funkcjonalne mają już ugruntowa-
ną pozycję w diagnostyce i badaniach
poznawczych. Wprowadzenie kon-
trastów hiperpolaryzacyjnych może
zapewnić znaczącą pozycję metodzie
MRI w obrazowaniu molekularnym.
