vol. 4 3/2015 Inżynier i Fizyk Medyczny
110
redakcja
\
editorial board
Jubileusz fizyki medycznej
Redaktor Naczelny
Grzegorz Pawlicki
Prof. dr hab. inż. lek. med.
KOMITET NAUKOWY
/ SCIENTIFIC COMMITTEE
prof. dr hab. inż. lek. med.
Grzegorz Pawlicki
dr hab. inż.
Ewa Zalewska
dr hab. n. med.
Paweł Kukołowicz
dr inż. Dominika
Oborska-Kumaszyńska
RADA NAUKOWA / SCIENTIFIC COUNCIL
mgr Bartosz Bąk, PTE, WCO, Poznań
dr hab. inż. Maciej Budzanowski, IFJ PAN, Kraków
dr hab. Wojciech Bulski, Centrum Onkologii, Warszawa
dr hab. Arkadiusz Derkacz, UM, Wrocław
dr n. med. Wojciech Glinkowski, PTT, Warszawa
prof. Natalia Golnik, PW, Warszawa
mgr Monika Jędrzejewska, PTIK Poznań
mgr Aleksandra Kaczmarek, PTE, WCO, Poznań
dr inż. Jolanta Karpowicz, CIOP-PIB, Warszawa
dr inż. Renata Kopeć, IFJ PAN, Kraków
prof. Danuta Koradecka, CIOP-PIB, Warszawa
dr inż. Ryszard Kowski, PTIK, Łódź
prof. Leszek Królicki, UM, Warszawa
dr hab. n. med. Paweł Kukołowicz, PTFM Warszawa
prof. Roman Maniewski, IBIB PAN, Warszawa
prof. dr hab. Rafał Matkowski, UM, Wrocław
prof. dr hab. Andrzej Nowicki, IPPT, PAN
dr inż. Dominika Oborska-Kumaszyńska, NCHospital,
Wolverhampton Royal Hospitals, UK
prof. Tadeusz Pałko, PW, Warszawa
mgr Maria Paroń, NWSM Wrocław
prof. Grzegorz Pawlicki, PW, Warszawa
mgr Elżbieta Pater, DCOWrocław
dr n. med. Tomasz Piotrowski, WCO, Poznań
Czesław Pływacz, PSTE, Piekary Śląskie
prof. Halina Podbielska, PWR Wrocław
prof. Marek Sąsiadek, UM, Wrocław
prof. zw. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz, AGH Kraków
prof. Andrzej Urbanik, CM UJ, Kraków
prof. dr hab. med. Jerzy Walecki, CMKP Warszawa
dr hab. inż. Ewa Zalewska, IBIB PAN, Warszawa
REDAKCJA
/ EDITORIAL BOARD
Redaktor Naczelny
/ Editor-in-Chief
prof. dr hab. inż. lek. med.
Grzegorz Pawlicki
Z-ca Redaktora Naczelnego
/ Editor
dr hab. inż. Ewa Zalewska
Z-ca Redaktora Naczelnego
/ Editor
mgr inż. Jacek Lewandowski
Redaktor techniczny
/ Managing Editor
mgr inż. Katarzyna Wilczyńska
ADRES REDAKCJI
INDYGO Zahir Media
ul. Tęczowa 7,
53-601 Wrocław
tel./fax + 48 71 796 41 59
e-mail:
PRENUMERATA
/ SUBSCRIPTION
Cena egzemplarza –
15,50 zł
Prenumerata roczna –
90 zł
WYDAWNICTWO
/ PUBLISHING HOUSE
INDYGO Zahir Media
Dyrektor Wydawnictwa
Katarzyna Wilczyńska
Dyrektor Zarządzający
Jacek Lewandowski
Sekretarz Redakcji/
Dział prenumeraty
Monika Poprawa
DTP
Tomasz Brończyk
stopka redakcyjna
PTFM
zwołuje Walne Jubileuszowe Ze-
branie Delegatów z okazji 50-lecia
istnienia. Byłem jednym z nielicznego grona zało-
życieli tego Towarzystwa. Powstawało ono w okre-
sie początków kształcenia w zakresie fizyki me-
dycznej w Polsce. Fizyków pracujących w ochronie
zdrowia (zakłady radioterapii) można było policzyć
na palcach obu rąk.
Kształcenie fizyków medycznych rozpoczęto
zaledwie 9 lat wcześniej, o dziwo na Politechnice
Warszawskiej (PW) na Wydziale Elektrotechniki z
inicjatywy prof. Cezarego Pawłowskiego. Absol-
wenci, fizycy medyczni otrzymywali dyplomy inży-
nierów elektryków, potem inżynierów łączności,
potem inżynierów elektroników, a po latach nawet
inżynierów mechaników.
Ówczesny dr Cezary Pawłowski fizyk doświad-
czalny (asystent prof. S. Pieńkowskiego z Instytutu
Fizyki UW) pracował w latach 30. u Marii Skłodow-
skiej-Curie w Paryżu, gdzie przygotowywał się do
objęcia kierownictwa Pracowni Fizyki w budowa-
nym właśnie Instytucie Radowym w Warszawie
(przy ul. Wawelskiej). On wiedział najlepiej, jak
ważną rolę odgrywa fizyka w praktyce leczenia ra-
diacyjnego (radem) i w ochronie zdrowia personelu
oraz pacjentów w zakładach rentgenowskich. Łą-
cząc prace w Instytucie Radowym ze stanowiskiem
profesora PW, trafnie przewidział rozwój środków
techniki medycznej w przyszłości.
Fizycy uniwersyteccy uważali, że fizyka medycz-
na jest dziwacznym określeniem czegoś, co nie
istnieje. Ich zdaniem fizyka jest jedna i nie potrze-
buje żadnego przymiotnika. Niepotrzebne są więc
studia w zakresie „fizyki medycznej”. A jednak ist-
niały terminy fizyka „atomowa”, „jądrowa”, fizyka
„techniczna”, nawet „biofizyka”. Wykorzystaliśmy
te argumenty (prof. Barbara Gwiazdowska, jedna
z pierwszych studentek prof. C. Pawłowskiego na
PW) przy moim wsparciu. Po kilku latach starań na
Uniwersytecie Warszawskim (UW) uruchomiono
specjalność „fizyka medyczna”.
Politechnice Warszawskiej pozostało kształ-
cenie w zakresie inżynierii medycznej (choć pod
innymi, zmienianymi często nazwami) i palma
pierwszeństwa w skali światowej rozpoczęcia
kształcenia na poziomie wyższym fizyków i inżynie-
rów medycznych.
Założyciele PTFM rekrutowali się głównie spo-
śród pierwszych absolwentów tego kierunku
kształcenia, w szczególności zatrudnionych w Po-
litechnice Warszawskiej oraz Zakładzie Fizyki Insty-
tutu Radowego. Inspiratorem i organizatorem Pol-
skiego Towarzystwa Fizyki Medycznej (PTFM) był
mgr fizyki Oskar Chomicki, kierownik laboratorium
izotopowego w Centrum Medycznym Kształcenia
Podyplomowego na Bielanach w Warszawie.
Tempora mutantum et nos mutamur in ilios
, prze-
widywany rozwój środków techniki medycznej na-
stąpił, zwłaszcza w drugiej połowie XX w. Kształce-
nie nowego typu specjalistów fizyków i inżynierów,
partnerów lekarza do pracy w środowisku szpital-
nym, stało się koniecznością.
Dzisiaj dzięki staraniom kilku uczelni wyższych, w
tym: PW, UW oraz Instytutu Biocybernetyki i Inżynie-
rii Biomedycznej PAN przy zaangażowaniu i wsparciu
PTFM kilka uczelni wyższych uzyskało uprawnienia
do prowadzenia kierunków studiów: fizyka medycz-
na i inżynieria biomedyczna, a nawet do nadawania
stopnia doktora i doktora habilitowanego w dyscy-
plinie biocybernetyka i inżynieria biomedyczna (Poli-
technika Warszawska i Politechnika Śląska).
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia utworzono
nowe zawody (mające zastosowanie w medycynie):
fizyk medyczny i inżynier medyczny oraz tytuły spe-
cjalistów podkreślające ich znaczenie w ochronie
zdrowia.
Owocnych obrad Kongresu i wesołego święto-
wania Jubileuszu! Sto lat!
Redakcja
G.P. Członek Honorowy i Prezes PTFM
(1989-2005)
