Are the markers of anatomical side always used in radiography?
Wstęp: Właściwe oznaczenie strony pacjenta na radiogramie stanowi istotny aspekt wykonania zdjęcia rentgenowskiego, umożliwiający prawidłową identyfikację i ocenę badanych struktur. Nieprawidłowa lateralizacja uznawana jest za błąd jakościowy mogący skutkować niewłaściwym postępowaniem terapeutycznym.
Cel: Celem badań była analiza prawidłowości stosowania lateralizacji w rentgenodiagnostyce klasycznej.
Materiał i metody: Wykonano analizę 338 kolejnych radiogramów zrealizowanych w technice cyfrowej. Zdjęcia rentgenowskie wykonano w Zakładzie Radiologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku, za pomocą aparatów stacjonarnych Axiom Aristos Siemens (grupa I , n = 177) i Ysio Siemens (grupa II, n = 153) oraz przewoźnego Philips Practix 33 (grupa III, n = 8). Analizę przeprowadzono pod kątem częstości i prawidłowości stosowania markerów strony badanej (prawa/lewa) z materiału pochłaniającego promieniowanie w dwóch
zespołach techników elektroradiologii. Do wykonania obliczeń wykorzystano MS Excel 2010 i pakiet Statistica 12.0 (test U Manna-Whitneya; p < 0,05).
Wyniki: Porównywane zespoły techników różniły się stosowaniem prawidłowej lateralizacji wykonywanych radiogramów. Najczęściej brak oznaczenia strony badanej dotyczył grupy I (n = 38; 2 1% v s. n = 8 ; 5 %). Znacznie częściej nie stosowano oznaczania strony badanej zdjęć rentgenowskich w projekcjach bocznych (p = 0,01). W obu zespołach techników dominowało użycie oznaczenia post-processing. Oznaczanie radiogramów metodą pre-processing za pomocą znacznika z materiału pochłaniającego promieniowanie stosowane było w obu zespołach z podobną c zęstotliwością (n = 13; 9% v s. n = 16; 10%). Pozycja markera wykonanego z materiału pochłaniającego była przyczyną
powiększenia pola kolimacji w przypadku 2 radiogramów, wykonanych przez techników zespołu I.
Wnioski: W obu zespołach techników elektroradiologii wykonywane były radiogramy bez stosowania oznaczenia strony pacjenta. Analiza lateralizacji powinna być elementem oceny zdjęć odrzuconych w celu zaplanowania skutecznych działań eliminujących niewłaściwe postępowanie diagnostyczne.
Słowa kluczowe: lateralizacja, znacznik, strona badana, rentgenodiagnostyka konwencjonalna, zdjęcie rentgenowskie
Pełna wersja artykułu dostępna w prenumeracie i sieci salonów Empik (półka: prasa popularno-naukowa).
Patryk Sulmiński1, Kacper Polak1, Piotr Nowak1, Ewa Pasieka2
1 Studenckie Koło Naukowe „Radioaktywni”, Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. M. Skłodowskiej-Curie 24a, 15-276 Białystok, tel. tel. +48 85 831 82 18 , e-mail: patryksulminski@gmail.com
2 Zakład Radiologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, ul. M. Skłodowskiej-Curie 24a, 15-276 Białystok