Akredytacja laboratoriów badawczych jest zazwyczaj wykonywana przez krajowe jednostki akredytujące (w Polsce – Polskie Centrum Akredytacyjne). Podstawową rolą tych organów jest zapewnienie oceny laboratoriów zgodnie z normą ISO 17025.
Sprzęt [5.5]
Kluczowe pytania
1. Czy masz opracowany system w zakresie uruchomienia sprzętu, sprawdzenia jego działania i kalibracji przed wprowadzeniem go do użytkowania lub kalibracji?
2. Czy masz plan okresowej kalibracji i weryfikacji wszystkich urządzeń wpływających na ważność pomiarów?
3. Czy masz zapisy wskazujące, że ten plan jest przestrzegany i które zawierają historię urządzenia do weryfikacji w dowolnym punkcie jego użytkowania?
4. Czy sprzęt, z zastrzeżeniem regularnych kontroli i kalibracji, oznakowany jest tak, że jego status może być nadzorowany bezpośrednio przez użytkowników?
Zapisy dotyczące sprzętu [5.5.5]
Norma ISO 17025 stawia wymagania w zakresie zapisów dotyczących pełnej historii każdego z urządzeń. Dokumentacja urządzeń powinna zawierać na początku informacje o szczegółach kontroli i kalibracji wykonanych przed dopuszczeniem do eksploatacji. Następnie powinien w niej znajdować się szczegółowy rejestr wszystkich kalibracji, napraw, rutynowych konserwacji i kontroli skuteczności przeprowadzonych działań. W tym kontekście „urządzenie” powinno być rozumiane jako obejmujące wszystkie elementy, które mogą mieć wpływ na ważność pomiarów lub kalibracji, w tym standardów pomiarów referencyjnych. Najlepszym sposobem, aby utrzymać te zapisy, jest utworzenie dzienników sprzętu dla każdego z nich, które w idealnym przypadku
są przechowywane w laboratorium obok odpowiednich urządzeń. W niektórych sytuacjach może nie być praktycznym trzymanie dzienników obok sprzętu, ale powinny być one w pobliżu i łatwo dostępne. Doświadczenie pokazuje, że czynności konserwacyjne są najbardziej narażone na brak rejestrowania, jeżeli dziennik nie jest w zasięgu ręki. Jeśli pracownicy muszą szukać dokumentów, mogą odkładać w czasie wykonanie zapisów lub wręcz zapomnieć o nich. Oprócz dzienników dla każdego urządzenia, zarząd powinien posiadać główną listę wszystkich urządzeń. Nie istnieje bezwzględny obowiązek nadawania numeru dla każdego z urządzeń, ale zaleca się to, zwłaszcza, gdy w laboratorium jest w użyciu kilka urządzeń tego samego rodzaju. Numeracja urządzeń w laboratorium pozwala uniknąć nieporozumień. W oznaczaniu mogą być stosowane numery seryjne nadane przez producentów, ale są często długie, uciążliwe i bywają trudno dostępne.
Czytaj całość: Inżynier i Fizyk Medyczny 4(3), 2015
Dominika Oborska-Kumaszyńska
Wolverhampton Royal Hospitals, New Cross Hospital, MPCE Department, Wolverhampton, United Kingdom, e-mail: doborska-kumaszynska@wp.pl