Akredytacja laboratoriów badawczych jest zazwyczaj wykonywana przez krajowe jednostki akredytujące (w Polsce – Polskie Centrum Akredytacyjne). Podstawową rolą tych organów jest zapewnienie oceny laboratoriów zgodnie z normą ISO 17025. Część VIII – Inżynier i Fizyk Medyczny, 4(3), 2015, 133-136
Pozostałe kwestie dotyczące kalibracji
Kalibracja w laboratorium (przeprowadzana wewnętrznie)
Norma ISO17025 w swoich zapisach akceptuje, że laboratoria badawcze są samowystarczalne w zakresie kalibracji i nie muszą korzystać z wzorcowania ich wyposażenia w ramach usług zewnętrznych. Kalibracje/wzorcowania przeprowadzane w laboratorium zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, podlegają interakcji z międzynarodowym systemem metrologii w celu osiągnięcia identyfikowalności. Oznacza to, że laboratoria muszą mieć w posiadaniu identyfikowalne i kalibrowane materiały/ urządzenia odniesienia, stosowane jako referencyjne, do wykorzystania jako podstawa lokalnego systemu kalibracji. Na przykład, laboratoria badawcze mogą posiadać termometr referencyjny, który ma świadectwo wzorcowania wydane przez akredytowane laboratorium wzorcowania. Laboratorium może go wykorzystać do przeprowadzenia kalibracji wszystkich posiadanych termometrów według udokumentowanej procedury. Organ audytujący laboratorium, jako jednostkę badawczą, poddaje ocenie system wewnętrznej kalibracji urządzeń oraz nadzór nad tym systemem. Musi on spełniać poniższe:
–urządzenie odniesienia zostało skalibrowane zgodnie z zasadami spójności pomiarowej przez organ uznany przez jednostkę audytującą w zakresie zapewnienia odpowiedniej kalibracji;
–w laboratorium została opracowana właściwa i udokumentowana procedura do przeprowadzania kalibracji i kontroli jakości stosowanych urządzeń;
–w laboratorium lub w ramach usług zewnętrznych zostało przeprowadzone udokumentowane szkolenie i potwierdzone kompetencje pracowników przeprowadzających wewnętrzną kalibrację;
–zapisy wskazujące, że wszystkie kryteria kalibracji/wzorcowania zostały spełnione w sposób rutynowy, podlegają stałej kontroli.
Kalibracja wewnętrzna również podlega ocenie w zakresie niepewności w takim sam sposób, jakby była prowadzona przez zewnętrzne akredytowane usługi kalibracyjne. W praktyce laboratoria przeprowadzają proste kalibracje wewnętrzne dotyczące różnych urządzeń, np. termometry, spektrometry i proste urządzenia, takie jak mierniki pH i mierniki przewodności. Jednak bardziej złożone i kosztowne kalibracje, a zwłaszcza te, które wymagają drogich materiałów odniesienia/ wzorców/referencji, są zazwyczaj prowadzone w ramach usług zewnętrznych. Kolejnym punktem do rozważenia jest kwestia dopasowania sprzętu podlegającego kalibracji. To może wykraczać poza kompetencje, umiejętności i możliwości posiadane przez laboratorium.
Czytaj całość: Inżynier i Fizyk Medyczny 5(3), 2015
Dominika Oborska-Kumaszyńska
Wolverhampton Royal Hospitals, New Cross Hospital, MPCE Department, Wolverhampton, United Kingdom, e-mail: doborska-kumaszynska@wp.pl