Streszczenie
Radioterapia jest metodą leczenia głównie chorób nowotworowych za pomocą promieniowania jonizującego. Większość współczesnych, powszechnie stosowanych w teleradioterapii, aparatów terapeutycznych wykorzystuje promieniowanie jonizujące, które jest wytwarzane przez liniowe przyspieszacze elektronów. Sposób generowania wiązki w większości akceleratorów biomedycznych jest podobny, istnieją jednak różnice w sposobie kształtowania wiązki, jej geometrii, możliwości dostarczenia do pacjenta. Współczesne aparaty terapeutyczne wykorzystują najnowsze rozwiązania techniczne. Coraz częściej dedykowane są do określonych lokalizacji i wielkości guzów nowotworowych. Oferują także różne możliwości weryfikacji podanej dawki promieniowania, uwzględniania ruchomości narządów anatomicznych, położenia chorego w czasie prowadzonej terapii. W artykule przedstawiono trzy podstawowe typy akceleratorów biomedycznych stosowanych w radioterapii: klasyczny akcelerator, aparat tomoterapii oraz CyberKnife.
Słowa kluczowe: akcelerator biomedyczny, tomoterapia, CyberKnife, bramkowanie oddechowe, QA
Abstract
Radiation therapy is a medical use of ionizing radiation, generally as part of cancer treatment. Most of therapeutic apparatus apply ionizing radiation generated by linear electron accelerators. The method of therapeutic beam generation is similar in most biomedical accelerators, however there are differences in beam modelling, its geometry, possibility of its delivery to the patient body and the verification of the patient position during radiotherapy procedure. Modern therapeutic devices use the latest technology achievements and they are more frequently dedicated to the specific location and size of tumors. They also have various options of radiation dose verification, taking into account the anatomical organs motion and position of patient during therapy. Three basic types of biomedical accelerators used in radiotherapy are presented in the article: classical accelerator, TomoTherapy and CyberKnife.
Keywords: biomedical accelerator, TomoTherapy, CyberKnife, respiratory gating, QA
Cały artykuł dostępny w wersji elektronicznej Flippingbook – Inżynier i Fizyk Medyczny 2/2014: www.inzynier-medyczny.pl
Krzysztof Ślosarek
Zakład Planowania Radioterapii i Brachyterapii, Centrum Onkologii – Instytut MSC,
ul. Wybrzeże AK 15, 44-101 Gliwice, tel. +48 32 278 80 18, e-mail: slosarek@io.gliwice.pl