Radioterapia głowy i szyi wiąże się z koniecznością zapewnienia szczególnej odtwarzalności ułożenia pacjenta. Wysokie ryzyko uszkodzenia rdzenia kręgowego wymusiło wprowadzanie bardziej zindywidualizowanych rozwiązań dla wsparcia głowy oraz odtworzenia pozycji struktur wewnętrznych. Dążenie do zapewnienia większej precyzji sprowadzało się jednak głównie do modyfikacji w zakresie masek z tworzywa termoplastycznego, pozostawiając obręcz barkową bez odpowiedniego wsparcia.
Podgłówki o stałym profilu zapewniają niewystarczające wsparcie dla stosowanych obecnie technik leczenia radioterapią. Mimo wielu wersji użytego do produkcji materiału i zróżnicowanych profili dopasowanie anatomiczne było w ich przypadku czysto teoretyczne. Wynika to z braku możliwości oceny, na ile czaszka i szyja faktycznie przylegają do podgłówka pod ciałem pacjenta oraz z nieobiektywnej oceny tego zjawiska przez samych leczonych. Efektem tej zależności jest najczęściej zjawisko zapinania maski termoplastycznej na „siłę”, co powoduje ugięcie pianki, z której wykonane są podgłówki. Przyspiesza to ich zużycie i co najważniejsze, powoduje znaczny dyskomfort pacjenta polegający na zmianach pozycji głowy w celu zredukowania miejscowych ucisków skóry czaszki oraz powstałych napięć. Ruchy te przekładają się zarówno na przesunięcia inter-, jak i intrafrakcyjne, przy czym te drugie nie są monitorowane i korygowane poprzez weryfikację obrazową. Wpływ na nie ma również fakt braku wsparcia całego odcinka szyjnego kręgosłupa oraz obręczy barkowej przez podgłówki o standardowych profilach. Skutkuje to niezadowalającą odtwarzalnością krzywizny kręgosłupa szyjnego, pozycji obojczyków i ramion, co prowadzi do konieczności poszerzenia marginesów PTV.
Powyższe zjawiska spowodowały konieczność stworzenia unieruchomienia zapewniającego wsparcie głowy i szyi, opartego na anatomii pacjenta, równomiernie rozkładającego nacisk wywierany przez zapiętą do płyty bazowej maskę termoplastyczną. Firma Klarity wprowadziła jako pierwsza podgłówki wykonane z materiału termoplastycznego i polistyrenu, które stanowią brakujące ogniwo w unieruchomieniu maskami termoplastycznymi w rejonie głowy i szyi. Klarity AccuCushion® zapewniają wsparcie czaszki, szyi oraz całej obręczy barkowej, tworząc formę dopasowaną do indywidualnej anatomii każdego pacjenta. Efektem jest niespotykana odtwarzalność oraz komfort pacjenta pozwalający, przy zastosowaniu codziennej weryfikacji online, na zawężenie marginesu PTV w rejonie głowy i szyi do 2 mm [1].
Literatura
1. H. Wang, C. Wang, S. Tung, A.W. Dimmitt, P.F. Wong, M.A. Edson, A.S. Garden, D.I. Rosenthal, C.D. Fuller, G.B. Gunn, V. Takira, X.A. Wang, D. Luo, J. N. Yang, J. Wong, J. Phan: Improved setup and positioning accuracy using a three-point customized cushion/mask/bite-block immobilization system for stereotactic reirradiation of head and neck cancer, Jurnal of Applied Clinical Medical Physics, 17(3), 2016, 180-189.